«Ο ΠΟΛΙΟΥΧΟΣ ΜΑΣ»

ΔΙΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΥ ΚΑΤΑΡΤΙΣΜΟΥ ΚΑΙ
ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ ΕΝΟΡΙΑΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΝΕΟΤΗΤΟΣ

Ι. ΝΑΟΥ ΑΓ. ΣΠΥΡΙΔΩΝΟΣ
ΠΟΛΙΟΥΧΟΥ ΠΕΙΡΑΙΩΣ

ΤΕΥΧΟΣ 34

ο ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ - ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2021
Θαυμάσιο πατερικό κείμενο για τον Άγιο Αποστόλο και
Ευαγγελιστή Ιωάννη τον Θεολόγο
Άγιος Γρηγόριος Παλαμάς: «Εἰς τον ἅγιον ἀπόστολον καί
εὐαγγελιστήν καί τῷ Χριστῷ ἐξόχως ἠγαπημένον Ἰωάννην τόν
θεολόγον»
Ο άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς είναι κυρίως γνωστός ως δογματικός
θεολόγος, ως ο θεολόγος του ακτίστου φωτός. Αλλά διέπρεψε και
ως κήρυκας του θείου λόγου.
Εξεφώνησε ωραιότατες ομιλίες από τους άμβωνες των εκκλησιών
ιδίως της μητροπολιτικής περιφερείας του, της Θεσσαλονίκης. Οι
ομιλίες του αυτές, εφόσον εκφωνούνταν ως προφορικός λόγος θείου
κηρύγματος την ώρα της θείας λατρείας, δεν καταγράφηκαν όλες. Κι
από αυτές που καταγράφηκαν χάθηκαν πολλές. Αλλά σώζονται
εξήντα τρεις χαριέστατες ομιλίες του.
Η τεσσαρακοστή τέταρτη είναι αφιερωμένη «Εἰς τον ἅγιον
ἀπόστολον καί εὐαγγελιστήν καί τῷ Χριστῷ ἐξόχως ἠγαπημένον
Ἰωάννην τόν θεολόγον» (ΕΠΕ 11, 4650). Εκφωνήθηκε στις 26
Σεπτεμβρίου, ημέρα που γιορτάζουμε την εορτή της μεταστάσεως
του αγίου Ιωάννου. Από την ομιλία του αυτή θα παραθέσουμε
μερικά ευώδη άνθη σε ελεύθερη απόδοση εννοιών, για να τα

2

αφιερώσουμε κι εμείς στη μνήμη του αγαπημένου αγίου αποστόλου
και ευαγγελιστού Ιωάννου.
Γιορτάζουμε σήμερα τη γιορτή ενός από τους προκρίτους
Αποστόλους του Χριστού. Του πλέκουμε...
εγκώμιο, γιατί τον θεωρούμε πατέρα όλων όσοι φέρουν το όνομα
του Χριστού. Τον θεωρούμε πατριάρχη όσων γεννήθηκαν όχι από
αίματα, ούτε από θέλημα σαρκός, ούτε από θέλημα ανδρός, αλλά
από τον Θεό. Δώδεκα γιούς είχε ο Ιακώβ, από τους οποίους
δημιουργήθηκαν οι δώδεκα φυλές του Ισραήλ. Δώδεκα μαθητές
επέλεξε και ο Χριστός, για να μαθητεύσουν το Ευαγγέλιο σε όλα τα
έθνη και να κρίνουν τις δώδεκα φυλές του Ισραήλ.
Ο Ιωάννης ως ένας από τους δώδεκα Αποστόλους έχει όλα τα κοινά
γνωρίσματα των αγίων Αποστολών, όπως κοινή έχει και την υψηλή
κλήση που τους έκανε ο Κύριος να τους καλέσει στο αποστολικό
αξίωμα. Αλλά υπάρχουν και γνωρίσματα που αποδίδονται μόνο
στους τρεις πρωτοκορυφαίους Αποστόλους, τον Πέτρο, τον Ιάκωβο
και τον Ιωάννη. Ο Ιωάννης δεν είναι μόνο κλητός Απόστολος, αλλά
συναριθμείται με τους εκλεκτούς, και μάλιστα είναι ο εκλεκτός των
εκλεκτών και ο κορυφαίος του κορυφαίου χορού των Αποστόλων,
ομόστοιχος με τον Πέτρο και τον Ιάκωβο, τους τρεις προκρίτους και
πρωτοκορυφαίους Αποστόλους. Στο όρος Θαβώρ τον Ιωάννη
επέλεξε ο Χριστός μαζί με τον Πέτρο και τον Ιάκωβο, για να δουν
«το υπερφυές θέαμα» της θείας Μεταμορφώσεώς του. Είδε «την
υπεραστράπτουσαν αίγλην» του φωτός της θεότητος του Υιού και
άκουσε τη φωνή του Θεού Πατρός «οὗτός ἐστιν ὁ υἱός μου ὁ
ἀγαπητός, ἐν ᾧ εὐδόκησα· αὐτοῦ ἀκούετε» (Ματθ. ιζ 5)!
Ο άγιος Ιωάννης κοινό έχει και το γνώρισμα του ευαγγελιστού μαζί
με άλλους τρεις που συνέγραψαν ιερό Ευαγγέλιο, αν και στη
μεγαλοφωνία και στο ύψος της θεολογίας υπερτερεί κατά πολύ.
Αλλά υπάρχουν και γνωρίσματα που αποδίδονται μόνο στον Ιωάννη.
Μόνον αυτός απ’ όλους τους Αποστόλους και απ’ όλους τους

3

φημισμένους άνδρες της Παλαιάς και Καινής Διαθήκης καλείται
«Παρθένος». Διότι φύλαξε παρθενία σώματος, ψυχής, νου και
αισθήσεων. Φύλαξε «την ακριβή παρθενίαν», που είναι «η προς
πάσαν κακίαν ασυνδύαστος γνώμη».
Μόνον αυτός απ’ όλους τους Αποστόλους ονομάζεται
«ηγαπημένος». Διότι ζούσε ζωή καθαρότητος και αγιασμού και
αγαπούσε τον άγιο Θεό με όλη την ψυχή και την καρδιά του. Γι’
αυτό και αγαπήθηκε από τον Χριστό περισσότερο απ’ όλους. Είναι
«ὁ μαθητής ὅν ἠγάπα ὁ Ἰησοῦς», «ὃς καὶ ἀνέπεσεν ἐν τῷ δείπνῳ ἐπὶ
τὸ στῆθος αὐτοῦ» (Ιω. κα’ 20). Μόνον αυτός απ’ όλους τους
Αποστόλους ονομάζεται «υιός Παρθένου», και μάλιστα της
μητροπαρθένου και Θεομήτορος, αφού έγινε γι’ αυτήν κατά χάριν
ό,τι ο Χριστός της είναι κατά φύσιν.
Εάν δε μόνον αυτός απέκτησε την ίδια με τον Χριστό μητέρα, είναι
και ο μόνος αδελφός του επάνω από όλους και συγγενής και
αφομοιωμένος με τον Υιό του Θεού. Υιός αγαπητός του Θεού
Πατρός ο Κύριος; Και ο Ιωάννης μαθητής αγαπητός του Κυρίου.
Στον κόλπο του Πατρός ο Κύριος; Στον κόλπο του Υιού ο Ιωάννης.
Παρθένος ο Κύριος; Και αυτός διά της χάριτος Εκείνου παρθένος.
Παρθένου υιός ο Κύριος; Της ιδίας υιός κατά χάριν και αυτός,
εφόσον ο Κύριος επάνω από τον σταυρό στον Ιωάννη εμπιστεύθηκε
την Παναγία μητέρα του λέγοντας «’Ιδού ἡ μήτηρ σου» (Ιω. ιθ’ 27).
«Εβρόντησε από τον ουρανό ο Κύριος»; Και ο Ιωάννης «βροντή»
και «υιός βροντής» ονομάζεται (Μάρκ. γ’ 17). Και μάλιστα είναι
βροντή θεολογικότατη, που αντηχεί σε όλα τα πέρατα της γης και
θεολογεί λέγοντας «Ἐν ἀρχῇ ἦν ὁ Λόγος, καὶ ὁ Λόγος ἦν πρὸς τὸν
Θεόν, καὶ Θεὸς ἦν ὁ Λόγος.» (Ιω. α’ 1).
Είναι το φως το αληθινό ο Κύριος που φωτίζει κάθε άνθρωπο που
έρχεται στον κόσμο και διά του Οποίου δημιουργήθηκαν τα πάντα;
Και ο Ιωάννης γίνεται κάτοπτρο που αντανακλά το φως του
Χριστού. Επίσης ο άγιος Ιωάννης είναι ο μαθητής της αγάπης που

4

μας διδάσκει να αγαπούμε τον άγιο Θεό όχι μόνο «ἐν λόγῳ καί
γλώσσῃ», αλλά και «ἐν ἔργῳ καί ἀληθείᾳ» (Α’ Ιω. γ’ 18).
Είθε να αγαπούμε κι εμείς τον άγιο Θεό, όπως Τον αγαπούσε ο
Ιωάννης! Να τιμούμε κι εμείς τον αγαπημένο μαθητή του άγιο
Ιωάννη τον θεολόγο, όπως τον τιμούσε ο άγιος Γρηγόριος ο
Παλαμάς! Για να αξιωθούμε κι εμείς της Βασιλείας των Ουρανών
και να γίνουμε κληρονόμοι ζώνης αιωνίου. Αμήν
Κυριακή Δ Λουκᾶ. Ὁ Ἅγιος Κύριλλος Ἀλεξανδρείας γιά τήν
παραβολή τοῦ Σπορέως
«Εἶπε διὰ παραβολῆς(:μίλησε με παραβολή)»[Λουκά 8,4]:
Οι μακάριοι προφήτες παρουσίαζαν με πολλούς τρόπους τους
λόγους τους για τον Χριστό. Γιατί άλλοι Τον προανήγγειλαν ότι θα
έρθει ως φως, και άλλοι ότι θα έρθει με τάξη και μεγαλοπρέπεια
βασιλική. Και πράγματι είπε κάποιος από αυτούς: «Ἰδοὺ γὰρ
βασιλεὺς δίκαιος βασιλεύσει, καὶ ἄρχοντες μετὰ κρίσεως ἄρξουσι.
καὶ ἔσται ὁ ἄνθρωπος κρύπτων τοὺς λόγους αὐτοῦ καὶ κρυβήσεται
ὡς ἀφ ̓ ὕδατος φερομένου· καὶ φανήσεται ἐν Σιὼν ὡς ποταμὸς
φερόμενος ἔνδοξος ἐν γῇ διψώσῃ(:Διότι ιδού, ένας βασιλέας δίκαιος
θα βασιλεύσει στην Ιερουσαλήμ και οι άρχοντες αυτού θα κρίνουν
και θα αποφασίζουν με δικαιοσύνη και ευθύτητα. Τότε ο άνθρωπος
θα κρύπτει και θα φυλάττει στο βάθος της καρδιάς του ως θησαυρό
τους λόγους της δικαιοσύνης και προστατευόμενος για τη
δικαιοσύνη του από τον Θεό, θα αποφύγει τα δεινά, τα οποία σαν
πλημμύρα ύδατος θα επέρχονται εναντίον του. Και θα φανεί στην
Ιερουσαλήμ σαν πλούσιος ποταμός, περίφημος, σε ξηρά και
διψασμένη γη)» [Ησ.32,1-2].
Ότι βέβαια ο λόγος του Κυρίου είναι κατά κάποιο τρόπο πάντοτε
κρυμμένος, είναι φανερό. Έτσι μας τον παρουσίασε και ο μακάριος

5

Ψαλμωδός να λέγει: «Ἀνοίξω ἐν παραβολαῖς τὸ στόμα μου,
φθέγξομαι προβλήματα ἀπ ̓ ἀρχῆς(:Θα αρχίσω με διδακτικές
παραβολικές ιστορίες, γεμάτες ιερά διδάγματα. Θα σας διηγηθώ
αρχαία γεγονότα με βαθύτατα νοήματα)» [Ψαλ.77,2]. Πρόσεχε
λοιπόν ότι εκπληρώθηκε αυτό που ειπώθηκε από τον Ψαλμωδό·
γιατί συγκεντρώθηκε μεγάλο πλήθος γύρω από τον Ιησού από όλη
την Ιουδαία, και τους μιλούσε με παραβολές. Επειδή όμως εκείνοι
δεν ήταν ικανοί να γνωρίσουν τα μυστήρια τη βασιλείας των
ουρανών, ο λόγος δεν ήταν φανερός και απόλυτα κατανοητός σε
όλους· γιατί δεν ζητούσαν κανένα λόγο προκείμενου να αποδεχθούν
την πίστη σε Αυτόν, αντίθετα αντιδρούσαν με τρόπο ανόσιο και στα
κηρύγματά Του. Και πράγματι επέπλητταν εκείνους που ήθελαν να
κάθονται κοντά Του και ασεβώντας προς εκείνους που διψούσαν τη
δική Του διδασκαλία έλεγαν: «δαιμόνιον ἔχει καὶ μαίνεται· τί αὐτοῦ
ἀκούετε;(: Για να έχει τέτοια ιδέα για τον εαυτό του, πρέπει να έχει
δαιμόνιο και γι’ αυτό παραλογίζεται. Γιατί τον προσέχετε και ακούτε
αυτά που λέει;
“έχει δαιμόνιον, ένεκα του οποίου είναι εκτός του εαυτού του και
παραλογίζεται. Τι τον ακούετε;” )»[Ιω.10,20].
Δεν δόθηκε λοιπόν σε εκείνους η δυνατότητα να γνωρίσουν τα
μυστήρια της βασιλείας των ουρανών, αλλά μάλλον σε εμάς που
είμαστε πιο πρόθυμοι για την πίστη· γιατί ο ίδιος ο Κύριος μάς
έδωσε τη δύναμη να κατανοούμε την παραβολή και τον μυστικό
λόγο, τα λόγια των σοφών και τα αινίγματα. Πρέπει όμως να πούμε
ακόμα ότι οι παραβολές είναι εικόνες κατά κάποιο τρόπο των
πραγμάτων που δεν φαίνονται, αλλά είναι περισσότερο νοητά και
πνευματικά. Αυτό δηλαδή που δεν είναι δυνατό να το δούμε με τα
μάτι του σώματος, αυτό το δείχνει η παραβολή στα μάτια της
διάνοιας, η οποία μέσω των αισθητών και κατά κάποιο τρόπο απτών
πραγμάτων διαμορφώνει καλά τη λεπτότητα των νοητών. Ας δούμε
λοιπόν ποιο κρυφό νόημα μας παρουσιάζει ο λόγος του Σωτήρα.

6

«Ἐπηρώτων δὲ αὐτὸν οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ λέγοντες· τίς εἴη ἡ
παραβολὴ αὕτη;(:Οι μαθητές Του τότε Τον ρωτούσαν και Του
έλεγαν: “Ποια είναι η έννοια και η σημασία αυτής της
παραβολής;”)»[Λουκά 8,9]:
Και ποιος άραγε είναι ο σκοπός της παραβολής και πού τέλος
πάντων αποβλέπει το βαθύτερο νήμα της παραβολής, θα το μάθουμε
από τον Ίδιο που την είπε. Τα αγνοούσαν αυτά πριν από εμάς οι
μακάριοι μαθητές, και, πλησιάζοντας τον Σωτήρα, Τον
παρακαλούσαν και Του έλεγαν: «Τι σημαίνει η παραβολή αυτή;».
Αλλά ας δούμε ποια είναι η αφορμή εξαιτίας της οποίας αρπάζονται
οι σπόροι που βρίσκονται στο δρόμο. Κάθε δρόμος είναι σκληρός
και ακαλλιέργητος γιατί βρίσκεται κάτω από τα πόδια όλων, και δεν
εισχωρεί σε αυτούς κανένας σπόρος. Όσοι λοιπόν έχουν σκληρό
νου, σε αυτούς δεν εισχωρεί κάποια θεία και ιερή νουθεσία, με την
οποία μπορούν να καρποφορήσουν τα άξια καύχησης έργα της
αρετής. Αυτοί έγιναν πατημένος δρόμος για τα ακάθαρτα πνεύματα
και τον ίδιο τον Σατανά, οι οποίοι δεν μπορούν ποτέ να γίνουν
τροφοί αγίων καρπών, αφού έχουν στείρα και άγονη καρδιά.
Υπάρχουν επίσης κάποιοι που έχουν ακατέργαστη την πίστη μέσα
τους, ως απλούς λόγους. Αυτοί έχουν ευσέβεια χωρίς ρίζες· γιατί
μπαίνοντας στις εκκλησίες, χαίρονται βέβαια με το πλήθος των
συναγμένων και προσέρχονται με ευχαρίστηση στις ιερές τελετές,
πλην όμως όχι συνειδητά, αλλά από επιπόλαια θέληση. Όταν όμως
αποχωρούν από τις εκκλησίες, οδηγούνται στη λήθη των ιερών
μαθημάτων. Και όταν βέβαια δε δοκιμάζονται τα των Χριστιανών,
διατηρούν αυτοί την πίστη, όταν όμως κηρυχθεί διωγμός, έχουν τον
νου τους στη φυγή. Προς αυτούς ο προφήτης Ιερεμίας λέγει:
«Ἀναλάβετε ὅπλα καὶ ἀσπίδας καὶ προσαγάγετε εἰς
πόλεμον(:λάβετε, λοιπόν, όπλα και ασπίδες, λέγει ειρωνικά ο
προφήτης προς τους ράθυμους και χλιαρούς στην πίστη τους, και
προχωρήστε σε πόλεμο)» [Ιερ.26,3].

7

Κατεξοχήν βέβαια ακαταμάχητο έχει το χέρι που διασώζει ο Θεός
και όπως λέγει ο πάνσοφος Παύλος: «Πειρασμὸς ὑμᾶς οὐκ εἴληφεν
εἰ μὴ ἀνθρώπινος· πιστὸς δὲ ὁ Θεός, ὃς οὐκ ἐάσει ὑμᾶς πειρασθῆναι
ὑπὲρ ὃ δύνασθε, ἀλλὰ ποιήσει σὺν τῷ πειρασμῷ καὶ τὴν ἔκβασιν τοῦ
δύνασθαι ὑμᾶς ὑπενεγκεῖν(:δεν σας κατάλαβε μέχρι τώρα πειρασμός
μεγάλος, αλλά κάθε πειρασμός που αντιμετωπίσατε ήταν
προσωρινός και ανάλογος με τις ανθρώπινες δυνάμεις σας. Και όσο
για τους πειρασμούς που ενδέχεται να σας βρουν στο μέλλον, και
επειδή με την αποφυγή των ειδωλόθυτων θα γίνεστε δυσάρεστοι
στους ειδωλολάτρες, μην ξεχνάτε ότι είναι απόλυτος αξιόπιστος ο
Θεός, ο οποίος σύμφωνα με τις υποσχέσεις Του δεν θα σας αφήσει
να πειραχτείτε παραπάνω από την δύναμη σας· αλλά μαζί με τον
πειρασμό θα φέρει και το τέλος του, ώστε να μπορείτε να τον
αντέξετε)» [Α ́Κορ.10,13].
Όμως εάν συμβεί, αγωνιζόμενοι κατά κάποιο τρόπο για την πίστη
του Χριστού, να πάθουμε, τότε οπωσδήποτε και χωρίς αμφιβολία θα
γίνουμε αξιοθαύμαστοι. Και πράγματι έλεγε στους αγίους
αποστόλους ο Σωτήρας: «Λέγω δὲ ὑμῖν τοῖς φίλοις μου· μὴ
φοβηθῆτε ἀπὸ τῶν ἀποκτεινόντων τὸ σῶμα, καὶ μετὰ ταῦτα μὴ
ἐχόντων περισσότερόν τι ποιῆσαι· ὑποδείξω δὲ ὑμῖν τίνα φοβηθῆτε·
φοβήθητε τὸν μετὰ τὸ ἀποκτεῖναι ἔχοντα ἐξουσίαν ἐμβαλεῖν εἰς τὴν
γέενναν· ναί, λέγω ὑμῖν, τοῦτον φοβήθητε (:Σε σας όμως τους
φίλους μου λέω: Θα αντιμετωπίσετε κινδύνους και διωγμούς. Μην
παρασυρθείτε στην υποκρισία, για να γλυτώσετε από αυτούς. Μη
φοβηθείτε εκείνους που σκοτώνουν το σώμα, ύστερα όμως δεν
μπορούν να κάνουν τίποτε περισσότερο. Εγώ τώρα θα σας υποδείξω
ποιον να φοβηθείτε. Να φοβηθείτε τον Θεό, που μετά τον θάνατό
σας, αφού σας αφαιρέσει την πρόσκαιρη και επίγεια ζωή, έχει την
εξουσία να σας ρίξει και στο αιώνιο πυρ της κολάσεως. Ναι, σας
λέω, Αυτόν πρέπει να φοβηθείτε.)» [Λουκά, 12,4-5] και τα λοιπά.

8

Και δεν μας τα δίδαξε αυτά μόνο με τα λόγια, αλλά και με τα έργα·
γιατί θυσίασε για μας τη ζωή Του, και με το αίμα Του κατέκτησε την
υφήλιο. Επομένως δεν ανήκουμε στους εαυτούς μας, αλλά μάλλον
σε Αυτόν που μας εξαγόρασε και μας διέσωσε, και σε Αυτόν
οφείλουμε τη ζωή μας. Γιατί , όπως λέγει ο θεόπνευστος Παύλος:
«Εἰς τοῦτο γὰρ Χριστὸς καὶ ἀπέθανε καὶ ἀνέστη καὶ ἔζησεν, ἵνα καὶ
νεκρῶν καὶ ζώντων κυριεύσῃ(:διότι και ο Χριστός γι’ αυτόν ακριβώς
τον σκοπό και πέθανε επί του σταυρού και αναστήθηκε εκ των
νεκρών και έλαβε πάλι ως άνθρωπος την ζωή, για να είναι κύριος
και εξουσιαστής νεκρών και ζώντων)» [Ρωμ.14,9].
Ας δούμε όμως και τα αγκάθια μέσα στα οποία πνίγεται ο θεϊκός
σπόρος. Τι λέγει πάλι ο Σωτήρας; Σπέρνει βέβαια αυτό τον σπόρο,
και αυτός, αν και παραμένει μέσα στις ψυχές εκείνων που τον
δέχθηκαν και κατά κάποιο τρόπο ανέβηκε ψηλά και έφτασε να
φαίνεται το φύτρωμα, πνίγεται από τις κοσμικές φροντίδες και όπως
λέγει ο προφήτης Ωσηέ για εκείνους τους ανθρώπους χάνονται
επειδή παρασύρονται από τα κοσμικά: « ὅτι ἀνεμόφθορα ἔσπειραν,
καὶ ἡ καταστροφὴ αὐτῶν ἐκδέξεται αὐτά· δράγμα οὐκ ἔχον ἰσχὺν
τοῦ ποιῆσαι ἄλευρον· ἐὰν δὲ καὶ ποιήσῃ, ἀλλότριοι καταφάγονται
αὐτό(:Τα όσα έσπειραν θα τα κατακάψει ο λίβας. Καταστροφή
αναμένει τα σιτηρά τους. Οι θεριστές θα δένουν σε δεμάτια στάχυα
άκαρπα, που δεν θα είναι σε θέση να δώσουν αλεύρι. Αλλά και εάν η
χώρα τους ευφορήσει και παραγάγει σιτάρι και καρπούς, ξένοι θα
καταφάουν τα προϊόντα της)» [Ωσ.8,7].
Άλλος επίσης προφήτης, ο Ιερεμίας, λέγει: «ὅτι τάδε λέγει Κύριος
τοῖς ἀνδράσιν Ἰούδα καὶ τοῖς κατοικοῦσιν Ἱερουσαλήμ· νεώσατε
ἑαυτοῖς νεώματα καὶ μὴ σπείρητε ἐπ ̓ ἀκάνθαις(:Αυτά λέγει ο
Κύριος γενικά στους Ιουδαίους και ειδικότερα σε εκείνους, που
κατοικούν στην Ιερουσαλήμ· Εκχερσώστε και ανανεώστε για τον
εαυτό σας τους αγρούς των ψυχών σας και μην σπείρετε πλέον σε γη
γεμάτη από αγκάθια)» [Ιερ.4,3]. Άρα λοιπόν για να ανθίσει μέσα μας

9

ο θεϊκός σπόρος, πρέπει να αποβάλουμε προηγουμένως τις κοσμικές
φροντίδες μας.
Γη βέβαια παχιά που παράγει καλούς καρπούς και φέρει καρπό
εκατονταπλάσιο, θα μπορούσαν να είναι οι καλές και αγαθές ψυχές,
οι οποίες δέχονται βαθιά τους σπόρους του λόγου και τους κρατούν
και τους τρέφουν γενναία. Γι ́αυτούς θα μπορούσε να λεχθεί, και
πολύ δίκαια, αυτό που λέχθηκε από έναν από τους αγίους προφήτες
του Θεού: «Καὶ μακαριοῦσιν ὑμᾶς πάντα τὰ ἔθνη, διότι ἔσεσθε ὑμεῖς
γῆ θελητή, λέγει Κύριος παντοκράτωρ(:Για την πλούσια αυτήν
καρποφορία και συγκομιδή θα σας καλοτυχίζουν όλα τα έθνη, διότι
η χώρα σας θα έχει γίνει επιθυμητή και ζηλευτή, λέγει Κύριος ο
Παντοκράτορας)» [Μαλαχ. 3,12]· γιατί όταν σε νου καθαρό από
αυτά που συνήθως τον παρενοχλούν, πέσει κάποτε θείος λόγος, τότε
ριζώνει σε βάθος, και σαν στάχυ ανεβαίνει ψηλά και φέρνει καλό
καρπό.
Ωστόσο νομίζω ότι είναι χρήσιμο να πούμε σε εκείνους που θέλουν
να μάθουν χρήσιμα πράγματα τούτο: εξηγώντας μας δηλαδή ο
Ματθαίος αυτό ακριβώς το κεφάλαιο είπε ότι η καλή γη απέδωσε
καρπούς με τρεις διαφορές[βλ. Ματθ.13,23: «ὁ δὲ ἐπὶ τὴν γῆν τὴν
καλὴν σπαρείς, οὗτός ἐστιν ὁ τὸν λόγον ἀκούων καὶ συνιῶν· ὃς δὴ
καρποφορεῖ καὶ ποιεῖ ὃ μὲν ἑκατόν, ὃ δὲ ἑξήκοντα, ὃ δὲ
τριάκοντα(:Ο σπόρος όμως που σπάρθηκε στην καλή και εύφορη γη
είναι ο άνθρωπος που ακούει το λόγο και τον κατανοεί. Και αυτός
λοιπόν παράγει καρπό, και αποδίδει άλλος εκατό κι άλλος εξήντα κι
άλλος τριάντα φορές περισσότερο)»]· γιατί η μία λέγει ότι απέδωσε
εκατό, η άλλη εξήντα, και η τρίτη τριάντα.
Πρόσεχε λοιπόν ότι ο Χριστός είπε ότι τρεις είναι οι ζημιές, και
επίσης ίσες σε αριθμό είναι και οι ευκαρπίες. Εκείνοι δηλαδή από
τους σπόρους που πέφτουν στον δρόμο αρπάζονται από τα πτηνά, οι
άλλοι που πέφτουν σε έδαφος πετρώδες αφού ανθίσουν μόνο,
ύστερα από λίγο ξηραίνονται. Τέλος, εκείνοι που πέφτουν μέσα σε

10

αγκάθια αποπνίγονται. Η γη όμως η εύφορη αποδίδει, όπως είπα,
τρεις διαφορετικούς σε ποσότητα καρπούς, εκατό, εξήντα και
τριάντα· γιατί, όπως γράφει ο Παύλος: «Θέλω γὰρ πάντας
ἀνθρώπους εἶναι ὡς καὶ ἐμαυτόν· ἀλλ ̓ ἕκαστος ἴδιον χάρισμα ἔχει
ἐκ Θεοῦ, ὃς μὲν οὕτως, ὃς δὲ οὕτως(:διότι εγώ θέλω να είναι όλοι οι
άνθρωποι όπως είμαι και εγώ, δηλαδή άγαμοι. Όμως ο καθένας έχει
δικό του χάρισμα από τον Θεό. Άλλος έχει το χάρισμα να ζει έτσι
δηλαδή άγαμος, και άλλος να ζει διαφορετικά, δηλαδή
παντρεμένος)» [Α ́Κορ. 7,7]· γιατί δεν βρίσκουμε τις ευδοκιμήσεις
των αγίων να είναι πάντοτε και οπωσδήποτε ισόμετρες. Πλην όμως
είναι ανάγκη να επιδιώκουμε τα μεγαλύτερα και τα ανώτερα από τα
χαμηλότερα.

11

Η Σκέπη της Θεοτόκου
Η εορτή της αγίας Σκέπης της Θεοτόκου (1η και, αργότερα, 28η
Οκτωβρίου) αντλεί την υπόθεσή της από τον βίο του οσίου Ανδρέα,
του δια Χριστόν σαλού. Η εμφάνιση της Θεοτόκου στον όσιο έγινε
αφορμή να καθιερωθεί η εορτή αυτή.
Το περιστατικό συνέβη στη νότια πλευρά του ναού των Βλαχερνών,
στο παρεκκλήσιο της αγίας Σορού, όπου φυλάσσονταν η εσθήτα, ο
πέπλος και μέρος της ζώνης της Θεοτόκου.
Στο παρεκκλήσιο αυτό γινόταν κάποτε ολονυκτία. Εκεί πήγε να
προσευχηθεί και ο όσιος Ανδρέας μαζί με τον μαθητή του άγιο
Επιφάνιο.
Ήταν η ώρα περίπου 10 το βράδυ, oπότε ο όσιος βλέπει τη Θεοτόκο
να προχωρεί από τις βασιλικές πύλες προς το άγιο θυσιαστήριο.
Φαινόταν πολύ ψηλή και είχε λαμπρή τιμητική συνοδεία
λευκοφόρων αγίων. Ανάμεσα τους ξεχώριζαν ο Τίμιος Πρόδρομος
και ο Θεολόγος Ιωάννης, οι οποίοι βάδιζαν δεξιά και αριστερά της.
Από τους λευκοφόρους άλλοι προπορεύονταν και άλλοι
ακολουθούσαν ψάλλοντας ύμνους και άσματα πνευματικά.
Όταν πλησίασαν στον άμβωνα, είπε ο όσιος Ανδρέας στον Επιφάνιο:
– Βλέπεις, παιδί μου, την Κυρία και Δέσποινα του κόσμου;
– Ναι, τίμιε πάτερ, αποκρίθηκε ο νέος.
Η Θεοτόκος την ώρα εκείνη γονάτισε και προσευχήθηκε για πολλή
ώρα. Παρακαλούσε τον Υιό της για τη σωτηρία του κόσμου και
έβρεχε με δάκρυα το πρόσωπό της. Ύστερα μπήκε στο άγιο
θυσιαστήριο και προσευχήθηκε για τους πιστούς που αγρυπνούσαν.
Όταν τελείωσε τη δέησή της, με μία κίνηση χαριτωμένη και σεμνή
έβγαλε από την άχραντη κεφαλή της το αστραφτερό μαφόριο, και τ’
άπλωσε σαν σκέπη με τα πανάγια χέρια της πάνω στο εκκλησίασμα.
Έτσι απλωμένο το έβλεπαν και οι δυό τους για πολλή ώρα να
εκπέμπει δόξα θεϊκή. Όσο φαινόταν εκεί η Θεοτόκος, φαινόταν και
το ιερό μαφόριο να σκορπίζει τη χάρη του. Όταν εκείνη άρχισε ν’
ανεβαίνει στον ουρανό, άρχισε κι εκείνο να συστέλλεται λίγο-λίγο
και να χάνεται.

12

Με την οπτασία εκείνη η Παναγία έδειξε πως η χάρη της σκεπάζει
πάντοτε τους πιστούς.

Από το βιβλίο:
ΕΜΦΑΝΙΣΕΙΣ ΚΑΙ ΘΑΥΜΑΤΑ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ.
Ιερά Μονή Παρακλήτου,
Ωρωπός Αττικής 2014, σελ. 137.

Ορθόδοξος Συναξαριστής :: Άγιος Δημήτριος ο Μυροβλύτης
Ο Άγιος Δημήτριος γεννήθηκε περί το 280 - 284 μ.Χ. και μαρτύρησε
επί των αυτοκρατόρων Διοκλητιανού και Μαξιμιανού το 303 μ.Χ. ή
το 305 μ.Χ. ή (το πιο πιθανό) το 306 μ.Χ.
Ο Δημήτριος ήταν γόνος αριστοκρατικής οικογένειας στη
Θεσσαλονίκη. Σύντομα ανελίχθηκε στις βαθμίδες του Ρωμαϊκού
στρατού με αποτέλεσμα σε ηλικία 22 ετών να φέρει το βαθμό του
χιλιάρχου. Ως αξιωματικός του ρωμαϊκού στρατού κάτω από τη
διοίκηση του Τετράρχη (και έπειτα αυτοκράτορα) Γαλερίου
Μαξιμιανού, όταν αυτοκράτορας ήταν ο Διοκλητιανός, έγινε
χριστιανός και φυλακίστηκε στην Θεσσαλονίκη το 303 μ.Χ., διότι
αγνόησε το διάταγμα του αυτοκράτορα Διοκλητιανού «περί
αρνήσεως του χριστιανισμού». Μάλιστα λίγο νωρίτερα είχε ιδρύσει
κύκλο νέων προς μελέτη της Αγίας Γραφής.
Στη φυλακή ήταν και ένας νεαρός χριστιανός ο Νέστορας (βλέπε 27
Οκτωβρίου), ο οποίος θα αντιμετώπιζε σε μονομαχία τον φοβερό
μονομάχο της εποχής Λυαίο. Ο νεαρός χριστιανός πριν τη
μονομαχία επισκέφθηκε τον Δημήτριο και ζήτησε τη βοήθειά του. Ο
Άγιος Δημήτριος του έδωσε την ευχή του και το αποτέλεσμα ήταν ο
Νέστορας να νικήσει το Λυαίο και να προκαλέσει την οργή του
αυτοκράτορα. Διατάχθηκε τότε να θανατωθούν και οι δύο,
Νέστορας και Δημήτριος.
Οι συγγραφείς εγκωμίων του Αγίου Δημητρίου, Ευστάθιος
Θεσσαλονίκης, Γρηγόριος ο Παλαμάς και Δημήτριος Χρυσολωράς,

13

αναφέρουν ότι το σώμα του Αγίου ετάφη στον τόπο του μαρτυρίου,
ο δε τάφος μετεβλήθη σε βαθύ φρέαρ που ανέβλυζε μύρο, εξ ου και
η προσωνυμία του Μυροβλήτου.
Στις βυζαντινές εικόνες αλλά και στη σύγχρονη αγιογραφία ο Άγιος
Δημήτριος παρουσιάζεται αρκετές φορές ως καβαλάρης με κόκκινο
άλογο (σε αντιδιαστολή του λευκού αλόγου του Αγίου Γεωργίου) να
πατά τον άπιστο Λυαίο.
Σήμερα ο Άγιος Δημήτριος τιμάται ως πολιούχος Άγιος της
Θεσσαλονίκης.
Ένα από τα πολλά θαύματα του Αγίου είναι και το εξής. Το 1823
μ.Χ. οι Τούρκοι που ήταν αμπαρωμένοι στην Ακρόπολη της Αθήνας
ετοίμαζαν τα πυρομαχικά τους για να χτυπήσουν με τα κανόνια
τους, τους Έλληνες που βρισκόντουσαν στον ναό του Αγίου
Δημητρίου, μα ο Άγιος Δημήτριος έκανε το θαύμα του για να
σωθούν οι Χριστιανοί και η πυρίτιδα έσκασε στα χέρια των
Τούρκων καταστρέφοντας και τμήμα του μνημείου του Παρθενώνα.
Για να θυμούνται αυτό το θαύμα, ο ναός λέγεται από τότε Άγιος
Δημήτριος Λουμπαρδιάρης, από την λουμπάρδα δηλαδή το κανόνι
των Τούρκων που καταστράφηκε.

Επισκεφθείτε το site του ναού μας:
agspyridonpeiraios.blogspot.com
Κάλεσμα:
Την Κυριακή 3 Οκτωβρίου και ώρα 11.00 θα τελεστεί στον Ιερό Ναό μας
ο Αγιασμός Έναρξης των Κατηχητικών Σχολείων και Νεανικών
Ενοριακών Συντροφιών της ενορίας μας.
Οι συναντήσεις θα πραγματοποιούνται κάθε Σάββατο απόγευμα στο
Πνευματικό Κέντρο του Ναού μας.
Συγκεκριμένα για τα παιδιά προσχολικής ηλικίας και του Δημοτικού θα
πραγματοποιούνται κάθε Σάββατο 5.00-6.00 το απόγευμα. Για τα παιδιά
Γυμνασίου και Λυκείου θα πραγματοποιούνται κάθε Σάββατο 6.00-7.00

14

το απόγευμα. Κάθε Κυριακή 5.00-6.00 το απόγευμα θα
πραγματοποιείται η συνάντηση του Κύκλου Μελέτης Αγίας Γραφής για
φοιτητές.
Επίσης θα λειτουργήσουν τμήματα εκμάθησης παραδοσιακών χορών και
ζωγραφικής για παιδιά κάθε ηλικίας και για μεγάλους κάθε Σάββατο μετά
την Συνάντηση του κατηχητικού.
Σε όλες τις δραστηριότητες θα τηρούνται όλα τα υγειονομικά μέτρα.
Παρακαλούμε όλους να ενημερώσετε όσους ενδιαφέρονται ώστε να
στελεχώσουμε τις δραστηριότητες μας.
Ο Πρόεδρος και τα μέλη της Ενοριακής Επιτροπής Νεότητος και τα
στελέχη το Νεανικού έργου.
Ξεκίνησε και πάλι την λειτουργία του το Συσσίτιο απόρων της ενορίας
μας. Όποιος επιθυμεί μπορεί να ενισχύσει την προσπάθεια αυτή
προσφέροντας τρόφιμα ή χρήματα για τον σκοπό αυτό.