«Ο ΠΟΛΙΟΥΧΟΣ ΜΑΣ»
ΔΙΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΥ ΚΑΤΑΡΤΙΣΜΟΥ ΚΑΙ
ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ ΕΝΟΡΙΑΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΝΕΟΤΗΤΟΣ
Ι. ΝΑΟΥ ΑΓ. ΣΠΥΡΙΔΩΝΟΣ
ΠΟΛΙΟΥΧΟΥ ΠΕΙΡΑΙΩΣ
ΤΕΥΧΟΣ 41
ο ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2022
ΛΟΓΟΣ ΑΓΙΟΥ ΤΑΡΑΣΙΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΟΥ
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ ΣΤΑ ΕΙΣΟΔΙΑ ΤΗΣ
ΘΕΟΤΟΚΟΥ
Α. Χαρούμενη και παράδοξη είναι η σημερινή πανήγυρη, δηλαδή η είσοδος
της Αειπαρθένου και Θεοτόκου στο ναό, οδηγεί δε σε υμνωδία τον πόθο των
φιλεόρτων. Σήμερα ο ουρανός και η γη συνεορτάζουν και δοξολογούν το
Δημιουργό, που διάλεξε από την ανθρώπινη φύση, αυτήν την ευλογημένη
από τον Θεό κόρη, για δική του κατοικία. Σήμερα ετοιμάζεται η κατοικία
του προαιώνιου μυστηρίου που επρόκειτο να φανερωθεί στο μέλλον.
Σήμερα αυτή που γεννήθηκε από τον Ιωακείμ και την Άννα μετά την
υπόσχεση σ’ αυτούς, προσφέρεται από τους ίδιους ως τίμιο δώρο σ’ Αυτόν,
που αργότερα καταδέχθηκε να γεννηθεί απ’ αυτήν. Σήμερα το ξεκίνημα της
χαράς, δηλαδή η Θεοτόκος, τριών ετών μπαίνει στο ναό, και προπορεύονται
παρθένες κρατώντας λαμπάδες. Σήμερα η κατάργηση της κατάρας της
στειρώσεως οδηγείται ως δώρον στα Άγια των αγίων. Σήμερα το
περιεχόμενο του κηρύγματος των προφητών οδηγείται στα άδυτα από τον
αρχιερέα και προφήτη Ζαχαρία. Εκεί που αυτός μια φορά το χρόνο με
ευλάβεια εισερχόταν, η Θεοτόκος παρέμενε συνεχώς ημέρα και νύκτα.
Β. Ποιός δεν θα εκπλαγεί με το θαυμαστό γεγονός; Ποιός δεν εκπλήττεται
με το παράδοξο θαύμα; Ποιός δεν θα παραξενευτεί βλέποντας την απρόσιτη
στους ιερείς αμόλυντη Μαρία να παραμένει στο ιερό; Αυτή είναι η αρχή της
συνενώσεως με εμάς. Αυτή είναι το υπόδειγμα της συνενώσεως των
2
αγγέλων με τους ανθρώπους. Αυτή είναι το αντίτυπο της δικής μας
ανακαινίσεως. Αυτή είναι η αλλαγή της ζωής μας που μετά τη παρακοή στο
παράδεισο γέμισε αγκάθια. Αυτή είναι η αλλαγή της προηγούμενης
αποφάσεως που είναι γνωστή με τα λόγια «επικατάρατος η γη εν τοις έργοις
σου, ακάνθας και τριβόλους ανατελεί σοι»• και «εν τω ιδρώτι του προσώπου
σου φαγή τον άρτον σου». Αυτή είναι η απολύτρωση από το «πληθύνω τας
λύπας σου και τους στεναγμούς σου» και του «εν λύπαις τέξη τέκνα».
Αυτήν την πάντιμη εορτή και λαμπρή πανήγυρη, ας γιορτάσουμε οι πιστοί,
που φωτίζει με θεϊκό και νοητό φως, που καταλάμπει με μυστικές
ακτινοβολίες και που δίδαξε με τη γνώση της αληθινής Τριαδικής μίας
θεότητας, την παντοκρατορία του Πατρός και Υιού και Αγίου Πνεύματος.
Αφού μιλήσαμε με συντομία στα πιο πάνω θέματα και με κατάλληλο λόγο,
θα αναφερθούμε όσο μας είναι δυνατόν στην Είσοδο της Παρθένου στο ναό
και την εκπλήρωση του νόμου. Γιατί αυτή, που είναι ανώτερη από όλους
τους αγίους, η καθαρή κατοικία του Λόγου, το απάνθισμα της παρθενίας, η
κιβωτός του αγιασμού, το όρος το άγιον, η σκηνή που χώρεσε τον Θεό, η
ακατάφλεκτη βάτος, το φλεγόμενο άρμα του Θεού, η αμόλυντη περιστερά,
ο ευρύχωρος τόπος που χώρεσε τον Λόγο, η θεόφωτη νεφέλη, η στολισμένη
βασίλισσα, που κατάγεται από τη γενιά του Δαβίδ, προοριζόταν για κατοικία
του δημιουργού και Θεού.
Γ. Ο Ιωακείμ ήταν πλούσιος και δίκαιος μέσα στις δώδεκα φυλές του Ισραήλ
και πρόσφερε τα δώρα του στον Θεό. Επειδή δεν είχε παιδιά και ήταν
άτεκνος οι ιερείς του ναού του Κυρίου δεν τα δέχονταν λέγοντας• «Δεν σου
επιτρέπεται να τα προσφέρεις αυτά στον Θεό, γιατί ανάμεσα στους
Ισραηλίτες δεν απόκτησες απογόνους». Κατέβηκε από το ναό σκυθρωπός
και γεμάτος λύπη. Αφού ανέβηκε στο όρος, ολομόναχος ενώπιον του Θεού,
προσευχόταν με συντριμμένη καρδιά και πονεμένη ψυχή, λέγοντας με
δυνατή φωνή: «Εσύ, Κύριε, που γνωρίζεις τα βάθη της καρδιάς, ο
δημιουργός των ορατών και αοράτων, που άπλωσες από τη μία άκρη του
ορίζοντα έως την άλλη τον ουρανό σαν δερμάτινη σκηνή. Εσύ που διέταξες
τον ήλιο να φωτίζει όλη την ημέρα και τη σελήνη και τα άστρα τη νυκτά.
Εσύ, που πρόσταξες τα σύννεφα να δίνουν βροχή και που κατευθύνεις την
κίνηση των ανέμων. Εσύ που με την άμμο έβαλες όρια στη θάλασσα και την
γέμισες με κάθε είδος ψαριών και τη στεριά με άλογα ζώα, θηρία και πτηνά,
τα οποία τρέφεις με τη θέληση και το πρόσταγμά σου. Εσύ που φυτρώνεις
στη γη το χορτάρι και ομόρφηνες κάθε δένδρο με ξεχωριστό τρόπο, άκουσέ
με Εύσπλαχνε, και δώρησέ μου τέκνο, χάρισε μου κληρονόμο, για να
σιωπήσουν τα δόλια χείλη, που κατηγορούν τον δίκαιο και με υπερηφάνεια
τον ταπεινώνουν».
3
Αυτή ήταν η προσευχή του δίκαιου• αυτές ήταν οι παρακλήσεις του
προπάτορα• τέτοιοι ήταν οι στεναγμοί της πονεμένης ψυχής του Ιωακείμ.
Δ. Η Άννα τι έκανε; Γιατί αξίζει να θυμηθούμε και τα δικά της λόγια.
Αρμονικά έζησε με τον άνδρα της από τη νεανική ηλικία και αφού έφθασε
στα γηρατειά παρέμεινε όλα τα χρόνια της στείρα. Και όλοι ήξεραν ότι ήταν
άτεκνη. Βλέποντας λοιπόν την αναχώρηση του συζύγου της στο όρος,
επειδή αγαπούσε την ησυχία, μέσα στον κήπο της, με παρακλητικές
προσευχές φωνάζοντας τον Πλάστη και Δημιουργό, έλεγε: « Ω Κύριε των
Δυνάμεων, ο καθήμενος επί των Χερουβίμ και δοξαζόμενος από τα
Σεραφίμ• που περιστοιχίζεσαι από αμέτρητο πλήθος αγγέλων, που σε
δοξολογούν και σε προσκυνούν. Εσύ που έπλασες με το χέρι σου τον Αδάμ,
του έδωσες τη ζωή με το πρόσταγμά σου και από την πλευρά του
δημιούργησες τη γυναίκα• με τη σοφή σου απόφαση του την έδωσες ως
βοηθόν όμοια με αυτόν και ένωσες τους δύο σε ένα λέγοντας «έσονται οι
δύο εις σάρκα μίαν». Εσύ που στον Αβραάμ, τον υπηρέτη σου και
πατριάρχη, δώρησες υιό τον Ισαάκ, ενώ βρισκόταν σε βαθειά γηρατειά και
η Σάρρα ήταν στείρα και τον έκανες πατέρα πολλών εθνών. Εσύ που χάρισες
στη συνώνυμη και συμπατριώτισσά μου Άννα το εξαιρετικό και ιερό παιδί,
τον Σαμουήλ, δώρο δικό σου, αποτέλεσμα προσευχής και νίκη κατά του
ψεύδους και του μίσους. Κοίταξε, Ύψιστε, από το ουρανό, την αγία κατοικία
σου, και αξίωσέ με να γίνω μητέρα• διώξε τη λύπη της στειρώσεως και λύσε
τα δεσμά της ατεκνίας μου, ώστε αυτό που θα γεννηθεί από τη δούλη σου,
αρσενικό η θηλυκό, να το προσφέρω ως δώρο, ως ευωδιαστό θυμίαμα, ως
καθαρή και πολύτιμη προσφορά, ως ιερό αφιέρωμα, ως θεία κατοικία, ως
πρωτότοκο αμνό, ως νέον Ισαάκ.
Ε. Ενώ έτσι και οι δύο παρακαλούσαν, εμφανίσθηκε σ’ αυτούς Άγγελος
Κυρίου φέρνοντας τη χαρούμενη είδηση της γεννήσεως της Παναγίας
λέγοντας: «Άκουσε ο Ύψιστος τη δέησή σας και σε λίγο καιρό θα
αποκτήσετε θυγατέρα, που θα την μακαρίζουν όλες οι γενεές, διαλεγμένη
να γίνει κατοικία του Θεού». Όταν άκουσε την ευχάριστη είδηση κατέβηκε
από το όρος ο Ιωακείμ γεμάτος χαρά και ευφροσύνη στην καρδιά.
Ανέλπιστα η άκαρπη κοιλιά της Άννας έγινε γόνιμη, μετά την ανθρώπινη
και ανδρική επιθυμία. Και αφού πέρασε το διάστημα των εννέα μηνών
γέννησε την πανάχραντη Παρθένο και Θεοτόκον Μαρίαν, που έγινε αφορμή
της σωτηρίας του κόσμου.
ΣΤ. Όταν οι επαγγελίες του αγγέλου πραγματοποιήθηκαν και γεννήθηκε η
καθαρή και θεόσταλτη κόρη, από τους δικαίους Ιωακείμ και Άννα, αυτοί
εκπλήρωσαν τις υποσχέσεις τους. Έβλεπε κανείς τότε την θεόφρονα Άννα
με πολλή αγαλλίαση, χαρούμενη να λέει στην Παρθένο: «Ποιός περίμενε,
4
κόρη μου, από μένα να γεννηθεί αυτή που όλες οι γενεές θα μακαρίζουν;
Ποιός βλέποντάς σε στην αγκαλιά μου δεν θα δοξάσει Εκείνον που σε
χάρισε σε μένα την στείρα και άτεκνη; Ποιός βλέποντας τα ως τώρα στεγνά
στήθη να βγάζουν γάλα δεν θα υμνήσει Εκείνον που έκανε να πηγάσουν
νερά από το βράχο για το διψασμένο (Ισραηλιτικό) λαό; Αλλά έλα, κόρη
μου, να πάμε σ’ αυτόν που σε δώρησε σε μένα• έλα, πύλη της θείας ζωής•
έλα νυμφικέ θάλαμε του Λόγου προς τον ναό του Κυρίου. Πέρασε στη χαρά
του Κυρίου, εσύ που είσαι η χαρά και η αγαλλίαση του κόσμου. Απόλαυσε
την ωραιότητά του, τον οποίον μετά από λίγο θα γεννήσεις ως άνθρωπο.
Είμαι ευτυχισμένη γιατί έγινα μητέρα τέτοιας κόρης. Χαρείτε μαζί μου
φυλές του Ισραήλ γιατί μετά τη στείρωση έγινα μητέρα αυτής που θα γίνει
μητέρα του Υψίστου. Ξεκινείστε παρθένες κρατώντας τις λαμπάδες και
πηγαίνετε μπροστά από την θεόσταλτη Παρθένο• υμνείστε την, πείτε
ψαλμούς με τη συνοδεία κιθάρας, απευθυνθείτε σ’ αυτήν με ωδή
πνευματική• εγκωμιάστέ την με δεκάχορδο ψαλτήρι. Θεοπάτορα Δαβίδ
ύμνησε την κόρη που κατάγεται από τη φυλή σου, φωνάζοντας δυνατά
σπουδαία λόγια, λέγοντας• « Άκουσον, θύγατερ και ίδε και κλίνον το ους
σου και επιλάθου του λαού σου και του οίκου του πατρός σου και
επιθυμήσει ο βασιλεύς του κάλλους σου».
Ζ. Αυτά και πολλά άλλα παρόμοια αφού είπε η γεμάτη χάρη Άννα με χαρά,
τον πολύτιμο θησαυρό της Τριάδος, την τριών ετών Παρθένον και Θεοτόκον
οδήγησε στο ναό του Κυρίου και μαζί με τον Ιωακείμ λέγοντας ωδές
ευχαριστήριες, αφού συγκέντρωσε πλήθος παρθένων που κρατούσαν
λαμπάδες, έφθασε μέχρι τα Άγια των αγίων. Εκεί και οι δύο γονείς με χαρά
και αγαλλίαση προσκαλούσαν τον Ζαχαρία, τον προφήτη, ιερέα, συγγενή
και λειτουργόν της Παλαιάς διαθήκης λέγοντας: «Δέξου τη σεμνή, την
αμόλυντη• δέξου, ιερέα, την ολοκάθαρη νύμφη του Λόγου• δέξου, προφήτη,
το δοχείο του αΰλου φωτός• δέξου, δίκαιε, το φλογισμένο άρμα του
Υψίστου• δέξου, άμεμπτε, την ωραία άμπελο που θα καρποφορήσει το
σταφύλι της αιώνιας ζωής. Πέρασέ την στα ενδότερα του ναού του Κυρίου.
Πρόσφερέ την στον τόπο του αγιασμού, που δημιούργησε ο Κύριος ως
κατοικία του. Οδήγησέ την εις τα άδυτα, αυτήν που βιάζεται να δεχθεί στην
κοιλιά της τον αόρατο. Μακάρισε αυτήν που ανάδειξε μακαρίους όλους
τους ανθρώπους. Δόξασε αυτήν που αναδείχθηκε θεόγραφο βιβλίο των
μεγάλων έργων του Θεού. Πάρε στα χέρια σου αυτήν, η οποία μας απάλλαξε
από την κατάρα της προμήτορος Εύας. Χαιρέτησε αυτήν, που μας ένωσε με
την αγάπη της με τον Θεό και κατάργησε την έχθρα του διαβόλου με Αυτόν
που γέννησε. Αγκάλιασε αυτήν που μας άρπαξε από την αγκαλιά του
διαβόλου. Προφήτευσε γι’ αυτήν, που εκπλήρωσε τις προρρήσεις των
5
προφητών και πραγματοποίησε την υπόσχεση του Θεού στους ανθρώπους.
Αυτήν που είναι η τράπεζα του θείου άρτου, το κρασί που προκαλεί
ευφροσύνη, η τροφή που δίνεται δωρεάν, το περιστέρι το άκακο και αθώο,
ο έμψυχος ουρανός, η πολύφωτη λυχνία, η πολυτραγουδισμένη νύμφη, η
πολυύμνητη μητέρα, η θεοπότιστη ελιά, το θείον όχημα της οικονομίας του
Υψίστου, η σκηνή η αγία, η λυχνία η θεολάξευτη, η λογική αμνάδα, το
ιλαστήριο του Θεού, ο ένδοξος θησαυρός, η καλόηχη σάλπιγγα, το εύφορο
όρος και «τετυρωμένον», που μετατράπηκε δηλαδή σε τυρί χάριτος και
χαράς, ο θείος «πόκος», δηλ. το ξηρό μαλλί που προείδε ο Γεδεών ότι γέμισε
με τη δροσιά της χάριτός σου, το σύννεφο της θεϊκής βροχής, η τιμημένη
πόλη, το νοητό καταπέτασμα, το λυχνάρι που κατασκεύασε ο Θεός, η σκάλα
με την οποίαν κατέβηκε ο Δημιουργός και εμφανίσθηκε στους ανθρώπους,
η κλίνη η αγία, το δοχείο της καλωσύνης, η άβυσσος των θαυμάτων, η πηγή
των αγαθών, ο διαρκής πλούτος, η πολυώνυμη και πολυποίκιλη και
αειπάρθενος Θεοτόκος.
Αυτήν να οδηγήσεις στα Άγια των αγίων, να την προσφέρεις στον Βασιλέα,
ως πολύτιμο δώρο. Αυτήν να την υμνήσεις ως βασίλισσα της κτίσεως•
στόλισέ την ως παλάτι του Βασιλιά, δοξολόγησέ την ως σταθερό φρουρό
και φύλακα όλων των παρθένων. Εγκατάστησέ την στο χειροποίητο ναό
αυτήν που έγινε έμψυχος ναός του Λόγου που δημιούργησε τα πάντα.
Η. Αυτές είναι οι χαρούμενες δοοξολογίες του Ιωακείμ και της Άννας. Αυτές
είναι οι υμνολογικές τους ευχαριστίες. Αυτές είναι οι μαρτυρίες που
παρουσίασαν στον προφήτη Ζαχαρία. Γι’ αυτό ο ιερέας ως προφήτης Θεού
άνοιξε τα Άγια των αγίων, βλέποντας την καθαρότητα του βλέμματος της
Παρθένου, την ωραιότητα του προσώπου, την ευγένεια της ψυχής, την
αγνότητα της ζωής, τις κινήσεις της, το ταπεινό ήθος, τη σεμνή εμφάνιση
και ακούοντας τους ύμνους της, αφού δέχθηκε το φωτισμό του Αγίου
Πνεύματος αναφώνησε: « Ω αγνή κόρη• αμόλυντη Παρθένε• πανέμορφη
νεάνιδα• δόξα των γυναικών• στολίδι των θυγατέρων. Ω μητέρα αγία
Παρθένε, συ που είσαι ευλογημένη από όλες τις γυναίκες• δοξασμένη με
την αγνότητα και την παρθενία• η κατάργηση της κατάρας του Αδάμ• η
εξόφληση του χρέους της Εύας• η καθαρότατη προσφορά του Άβελ• η
άκακη θυσία των πρωτοτόκων• ο στολισμός του Σηθ. Εσύ θα κρατήσεις
στην κοιλιά σου τον Υιόν του Θεού και θα τον γεννήσεις χωρίς πόνους.
Είσαι η αδιάψευστη ελπίδα στον Θεό του Ενώς του υιού του Κάϊν• η
ευαρέστηση του Ενώχ, απογόνου του Αδάμ, και η μεταφορά του στην
αιώνια ζωή• η κιβωτός του Νώε και η συμφιλίωση προς τον Θεόν κατά τη
δεύτερη δημιουργία των ανθρώπων μετά τον κατακλυσμό• η φωτεινή δόξα
της βασιλείας και ιερατείας του Μελχισεδέκ• η βεβαιότητα του Αβραάμ και
6
η υπακοή του στην υπόσχεση της τεκνογονίας• η νέα θυσία του Ισαάκ και η
λογική προσφορά. Συ είσαι η σκάλα που είδε ο Ιακώβ• συ είσαι το μέγιστο
αντίτυπο των δώδεκα φυλών του Ισραήλ• συ κατάγεσαι από το γένος της
φυλής του Ιούδα• συ είσαι άχραντε η σωφροσύνη του Ιωσήφ και η
καθαίρεση της αιγυπτίας γυναίκας, που συμβολίζει τη συναγωγή των
Ιουδαίων• συ είσαι η περίληψη της υπομονής του Ιώβ στους πειρασμούς και
ο διπλασιασμός των υπαρχόντων του• συ είσαι το θεόσδοτο βιβλίο του
νομοθέτη Μωυσή στο οποίο γράφτηκε σε πλάκες χαραγμένες με το χέρι του
Θεού το μυστήριο της αναδημιουργίας, με το οποίο ο νέος Ισραήλ δηλ. η
Εκκλησία θα ελευθερωθεί από τη δουλεία των νοητών Αιγυπτίων. Τότε ο
Ισραηλιτικός λαός στην έρημο χόρτασε με το μάννα και ξεδίψασε με το νερό
που ανάβλυσε από τη σκληρή πέτρα• αυτή η πέτρα ήταν ο Χριστός, που
επρόκειτο να γεννηθεί από την κοιλιά σου και να εμφανισθεί σαν νυμφίος
που βγαίνει από νυμφικό θάλαμο. Συ είσαι η ράβδος του Ααρών που έβγαλε
βλαστούς• Συ δόξασες τον Ιησούν του Ναυή που πολεμούσε τους εχθρούς.
Συ είσαι η θυγατέρα του Δαβίδ που αναφέρει ότι είσαι ντυμένη με χρυσά
στολίδια. Συ είσαι το χρυσό κρεβάτι που γύρω του βρίσκονται εξήντα
δυνατοί, όπως αναφέρει ο Σολομών, ψάλλοντας τους ύμνους των θεϊκών
Γραφών. Συ είσαι του προφήτη Ηλία η ανάληψη και η καθαίρεση της νοητής
Ιεζάβελ. Συ είσαι η ευλογία της διπλής μηλωτής του Ελισσαίου με την οποία
χώρισε τα νερά του Ιορδάνη και πέρασε χωρίς να βραχεί και ρίχνοντας αλάτι
στο νερό το έκανε πόσιμο. Συ είσαι η διάσωση του Ιωνά που βρισκόταν
μέσα στα σπλάγχνα του κήτους και η μετάνοια και πλούσια συγχώρηση των
Νινευϊτών.
Συ είσαι η ερμηνεία των προφητών και η πραγματοποίηση των λόγων τους.
Εσένα ο προφήτης Ιεζεκιήλ ονόμασε «πύλην κεκλεισμένην», δηλαδή
κλειστή πύλη, από την οποία ποτέ κανένας άνθρωπος δεν θα περάσει παρά
μόνο ο Κύριος ο Θεός και θα τη διατηρήσει κλειστή. Εσένα αναφέρει ο
μεγαλοφωνότατος Ησαΐας ότι είσαι η ράβδος του Ιεσσαί από την οποίαν θα
προέλθει το άνθος, δηλαδή ο Χριστός, ο οποίος αφού ξεριζώσει τα φυτά της
κακίας θα φυτεύσει τη γη της θεογνωσίας. Για σένα ο Ιερεμίας προείπε ότι
«Να έρχονται ημέρες, λέει ο Κύριος, και θα συνάψω καινούρια συμφωνία
με τους Ισραηλίτες και τη φυλή του Ιούδα, την οποίαν έκανα με τους
πατέρες τους» αποκαλύπτοντας την παρουσία του Υιού σου με τη γέννησή
του και καλώντας σε προσκύνηση τους ειδωλολατρικούς λαούς που
βρίσκονται σ’ όλη τη γη. Εσένα ο Δανιήλ, που ονομάζεται «άνδρας
επιθυμιών», ανακήρυξε όρος μεγάλο, από το οποίο ο Χριστός, ο
ακρογωνιαίος λίθος θα κοβόταν και την εικόνα του πολύμορφου φιδιού θα
καταστρέψει και θα διαλύσει. Εσένα έχοντας προτύπωση οι Τρεις Παίδες
7
στη Βαβυλώνα, επειδή κατάλαβαν την επιθυμία του Υιού σου πέρασαν μέσα
από το καμίνι που έκαιε υπερβολικά χωρίς να πάθουν καμιά βλαβη και
χόρευαν σαν να βρίσκονταν σε κάποιο δωμάτιο. Εσένα ο προφήτης
Αββακούμ ονομάζει όρος Θαιμάν, από το οποίο εμφανίστηκε βασιλιάς με
μεγάλη δύναμη, τον οποίον θα τρέμουν οι Αιθίοπες και οι κάτοικοι της
Μαδιάμ. Εσένα δοξάζω την καθαρή κόρη• εσένα υμνώ την κεχαριτωμένη•
εσένα δοξολογώ που αναδείχθηκες από όλες τις γενιές νύμφη Θεού• εσένα
υμνολογώ που πρόκειται να αναδειχθείς νέος ουρανός• εσένα προσφέρω ως
πολύτιμο θησαυρό στο ναό του Κυρίου• εσένα δοξάζω ως τη νέα Διαθήκη,
στην οποίαν ο Μεσσίας Χριστός, θα καταργήσει το γράμμα του νόμου και
θα καλέσει τους ανθρώπους στη ζωή της Χάριτος με το Βάπτισμα, θα
σταματήσει τις συνήθειες του Μωσαϊκού νόμου και θα στείλει στους
ανθρώπους το Πανάγιον Πνεύμα.
Θ. Αφού ο Προφήτης Ζαχαρίας στόλισε με αυτά τα ιερά λόγια την Μαρία
την οδήγησε στο θυσιαστήριο και την αφιέρωσε στον Κύριον και Θεό. Τότε
από το ναό αναχώρησαν οι γονείς της Ιωακείμ και Άννα με χαρά
θαυμάζοντες τη σύνεση, την πραότητα και ηρεμία της Παρθένου. Αφού
αυτή ξεπέρασε τα παιδιάστικα λόγια, λάτρευε μόνη της τον Παντοκράτορα,
και αφού δεχόταν ουράνια τροφή από αγγελο περιφρόνησε την ανθρώπινη,
και παραμένοντας συνεχώς στο ναό, την κοσμική ζωή θεώρησε ασήμαντη,
σαν τον ιστό της αράχνης. Αφού κέρδισε την ουράνια ευτυχία αρνήθηκε τον
επίγειον πλούτο. Συμμετέχοντας καθημερινά στην χαρά των αγγέλων,
αποδεικνυόταν ανώτερη των βιοτικών φροντίδων, και βλέποντας συνεχώς
το Πνεύμα το άγιον έδιωχνε αοράτως τα πλήθη των πονηρών πνευμάτων.
Ι. Τι έκανε η Παρθένος μένοντας στα Άγια των αγίων; Δεχόταν από άγγελο
αγγελική τροφή. Και ως αμόλυντο περιστέρι ζώντας παρθενικά, τον
Δημιουργό του ναού και του ουρανού και της γης ικετεύοντας με ευχαριστία
και παρρησία καρδίας έλεγε: «Σε υμνώ, Παντοκράτορα Ύψιστε, γιατί
αφαίρεσες τη ντροπή της προμήτορός μου Εύας και λόγω της ανείπωτης
ευσπλαχνίας σου πρόκειται να στείλεις στη γη τον μονογενή σου Υιό για να
συναναστραφεί με τους ανθρώπους και γι’ αυτό θα γίνω καθαρή και αμίαντη
κατοικία του».
«Όπου η αμαρτία φάνηκε στο αληθινά τρομακτικό της μέγεθος, εκεί η χάρη
του Θεού την υπερκάλυψε με το παραπάνω». Εξ αιτίας της γυναίκας,
δηλαδή της Εύας, κερδίσαμε το θάνατο. Με γυναίκα, δηλαδή την Θεοτόκο,
θα αναδημιουργήσει τα σύμπαντα. Από τον όφιν, δηλαδή το διάβολο,
δεχθήκαμε την πικρή γεύση της τροφής. Εξ αιτίας του πάλιν θα χορτάσουμε
από την τροφή της αθανασίας. Η προμήτωρ Εύα γέννησε τον Κάϊν τον
αρχηγό του φθόνου και της κακίας. Ο μονογενής σου Υιός Θεοτόκε θα γίνει
8
πρωτότοκος της ζωής και της αναστάσεως. Τι παράδοξο θαύμα! Τι μεγάλη
έκπληξη! Τι ανείπωτη σοφία!
ΙΑ. Πως λοιπόν θα ονομάσουμε την Μαρία; Ουρανόν; Επειδή το Δημιουργό
του ουρανού και της γης δέχθηκε στην κοιλιά της. Ήλιο; Επειδή αυτή ήταν
επταπλάσια φωτεινότερη του ήλιου, δέχθηκε μέσα της τον Ήλιο της
δικαιοσύνης. Σελήνη; Επειδή αυτή είχε ασύγκριτη ομορφιά, γέννησε τον
Χριστό που ξεπερνούσε όλους σε ωραιότητα. Νεφέλη; Επειδή κράτησε στην
αγκαλιά της Αυτόν που κρατούν τα σύννεφα. Λυχνία; Επειδή μετέδωσε το
φως σ’ αυτούς που βρίσκονταν στο σκοτάδι και τη σκια του θανάτου.
Θρόνο; Επειδή αυτόν που βασίλευε αοράτως στον πατρικό θρόνο τον
υποδέχθηκε μέσα της με το Πνεύμα το Άγιο. Μαργαρίτην; Επειδή πλούτισε
τους ανθρώπους με το πολύτιμο μαργαριτάρι. Παράδεισον; Επειδή άνοιξε
την Εδέμ στους τιμωρημένους και τους οδηγεί στην αιώνια βασιλεία. Όρος;
Επειδή αυτόν που κάνει τα όρη να βγάζουν καπνό, όπως το Σινά, δέχθηκε
μέσα της χωρίς δυσκολία. Γην; Επειδή αυτόν που κάνει τη γη να τρέμει τον
βάστασε χωρίς πόνους. Τράπεζαν; Επειδή αυτόν που μας δίνει την τροφή με
μητρική στοργή έθρεψε με γάλα. Θάλασσαν; Επειδή Αυτόν που μαζεύει όλα
τα νερά σε μια ενότητα τον ασπαζόταν με τα χείλη της.
ΙΒ. Ποιός δεν θα εκπλαγεί; Ποιός δεν θα θαυμάσει; Ποιός δεν θα δοξάσει το
μέγεθος του μυστηρίου; Εάν ήταν τόσο μεγάλα αυτά που έγιναν πριν να
έλθει η Χάρη που δεν τα χωρούσε ο νους και η λογική, ποιός μπορεί να
ερμηνεύσει αυτά που πραγματοποιήθηκαν με το ερχομό της χάριτος; Εάν
ήταν ένδοξα τα γεγονότα της εποχής του νόμου, δηλαδή της Παλαιάς
Διαθήκης, που σαν σκια πέρασαν, πόσο ένδοξα είναι όσα έγιναν με την
παρουσία του Αγίου Πνεύματος;
Ας ντραπούν οι αιρετικοί, που επιχειρούν με βλάσφημο και γεμάτο
δηλητήριο στόμα να συκοφαντούν την Παρθένο. Γιατί η ένδοξη Μαρία, που
έγινε μητέρα του Θεού δηλ. Θεοτόκος, και γέννησε τον Χριστό με
ανθρώπινη μορφή, εγέννησε υπερφυσικά Θεάνθρωπο. Στην εικόνά Του
εμείς αποδίδουμε τιμητική προσκύνηση. Και την μορφή της Θεοτόκου στην
εικόνα της, ως μητέρας του Χριστού, ασπαζόμαστε, χωρίς να τιμούμε την
ύλη. Αποδίδοντες τιμή στο πρωτότυπο πιστεύουμε σωστά. Δεν
ζωγραφίζουμε την μορφή της θεότητας στην εικόνα, όπως ισχυρίζεσθε εσείς
που είστε τυφλοί και παράνομοι, αλλά την ανθρώπινη φύση του Σωτήρα.
Ζωγραφίζοντας την εικόνα κηρύττουμε τη φύση με την οποία επικοινωνησε
μαζί μας και ανάστησε εκ νεκρών. Σεβόμαστε όπως πρέπει τον Χριστόν που
πήρε την ανθρώπινη φύση και την εικόνα της Πάναγνης Μητέρας του, που
είναι πράγματι αγία, γιατί γέννησε με τρόπο που δεν μπορεί να περιγραφεί,
τον μόνον άγιον. Εάν ο Θεός διέταξε τον Αβραάμ να θυσιάσει δάμαλιν και
9
αίγα τριών ετών για τον καθαρισμό των ψυχών, πως η Παρθένος που
προορίστηκε από την αρχή της δημιουργίας και που εκλέχτηκε ως καθαρή
κατοικία και προσφέρθηκε στον άγιο ναό στον Παντοκράτορα δεν θα ήταν
τίμια, καθαρή, αμόλυντη και αγνή προσφορά της ανθρώπινης φύσεως;
ΙΓ. Ω Ιουδαϊκή Συναγωγή, που δεν δεχθήκατε την Παρθένον ως Θεοτόκον
που καταγόταν από τη δική σας φυλή, αλλά με βρώμικα χείλη και απρεπή
τρόπο κοροϊδεύοντες και κινούμενοι από φθόνο την κατηγορήσατε για
αδικία και ανομία, πως ήταν δυνατόν να δεχθείτε τον προαιώνιο Υιό του
Πατρός που γεννήθηκε στις ημέρες σας από αυτήν ως άνθρωπος; Και όχι
μόνο δεν μετείχατε της δόξας της Παρθένου αλλά ούτε και του Υιού της,
χωρίς ο ίδιος να σας φθονήσει, αλλά λόγω της δικής σας κακίας
απομακρυνθήκατε και υποταγμένοι στην πολλή πονηρία σας, ξεπέσατε από
την δόξα και των δύο. Επειδή είσασταν άχρηστοι και πριν και μετά κάνατε
φανερές τις προσπάθειες της κακίας σας σ’ όλο τον κόσμο σύμφωνα με τον
λόγο του Σωτήρα που αναφέρεται σε σας• « Αληθινά σας λέω εάν ήσασταν
γνήσια τέκνα του Αβραάμ θα κάνατε τα έργα του Αβραάμ• γιατί εκείνος
μίλησε για μένα. Ο πατέρας που έχετε εσείς είναι ο διάβολος και όσα
επιθυμεί ο πατέρας σας αυτά θέλετε να κάνετε». Σε άλλο σημείο λέει: « Μη
νομίζετε ότι θα σας κατηγορήσω στον Πατέρα• υπάρχει ο Μωυσής που σας
κατηγορεί στον οποίον εσείς ελπίζετε. Αν πιστεύατε στον Μωυσή θα
πιστεύατε και σε μένα, γιατί έγραψε εκείνος για μένα». Και στη συνέχεια:
«Εάν δεν ερχόμουν να μιλήσω σ’ αυτούς δεν θα είχαν αμαρτία• τώρα δεν
έχουν δικαιολογία για την αμαρτία τους».
ΙΔ. Εμείς δε που είμαστε ο λαός του Θεού, έθνος άγιον, εκλεκτή
συνάθροιση, πλήθος ορθοδόξων, βαπτισμένοι στην κολυμβήθρα, παιδιά της
Χάριτος, που γιορτάζουμε την Είσοδο της Παρθένου στο ναό, με καθαρές
ψυχές και αμόλυντα χείλη, ας ψαλλουμε μελωδικά τιμώντας όπως πρέπει
την χαρούμενη εορτή, την πρώτη πανήγυρη, που είναι για τους αγγέλους
ευφρόσυνη και για τους ανθρώπους άξια επαίνων. Ας απευθύνουμε στην
Πάναγνη Θεοτόκο με φόβο και χαρά το «Χαίρε» του Αρχαγγέλου Γαβριήλ.
Χαίρε, η ευδοκία του Πατρός με την οποία έφθασε η αληθινή γνώση του
Θεού σ’ όλο τον κόσμο. Χαίρε, η κατοικία του Θεού, από την οποία προήλθε
ο σαρκωμένος Λόγος. Χαίρε, η διαμονή του Αγίου Πνεύματος που δεν
μπορεί να περιγραφεί. Χαίρε, το πολυθρύλλητο θαύμα των Αγγέλων. Χαίρε,
η αγιωτέρα των Χερουβίμ. Χαίρε, η ενδοξωτέρα των Σεραφίμ. Χαίρε, η
πλατυτέρα των ουρανών. Χαίρε, η λαμπρότερη από τον ήλιο. Χαίρε, η
φωτεινότερη από τη σελήνη. Χαίρε, η λαμπρότητα του πλήθους των
άστρων. Χαίρε, η ελαφρά νεφέλη που έβρεξε την ουράνια βροχή. Χαίρε, η
αστραπή που γλυκά φωτίζει τα πρόσωπα των πιστών. Χαίρε, η πνευματική
10
βροντή που ήρεμα ακούεται στα αυτιά των ανθρώπων. Χαίρε, το άγιο
φύσημα, που εξαφάνισε από τη γη τα πνεύματα της κακίας. Χαίρε, το
σπουδαίο κήρυγμα των προφητών. Χαίρε, η παγκόσμια δόξα των
Αποστόλων. Χαίρε, η δοξασμένη ομολογία των Μαρτύρων. Χαίρε, η
πολυύμνητη δοξολογία των Πατριαρχών. Χαίρε, το υπέροχο στολίδι των
Οσίων. Χαίρε, η αληθινή απόλαυση των Δικαίων. Χαίρε, το πολυδόξαστο
καύχημα των παρθένων. Χαίρε, η σταθερότητα των βασιλέων. Χαίρε, το
μέγιστο λειτούργημα των αρχιερέων. Χαίρε, η σταθερή καταφυγή των
αμαρτωλών. Χαίρε, ο σπουδαίος κυβερνήτης των πλεόντων. Χαίρε,
Δέσποινα που είσαι η ανόρθωση των αμαρτανόντων. Χαίρε, η δωρεάν
θεραπεία των νοσούντων. Χαίρε, η βέβαιη ανάσταση των νεκρών. Χαίρε, η
αφορμή της σωτηρίας όλων των ανθρώπων. Χαίρε, η ανείπωτη χαρά του
κόσμου. Χαίρε, Βασίλισσα που φέρνεις την ειρήνη. Χαίρε, Άχραντε, η δόξα
των μητέρων. Χαίρε, ευρύχωρε τόπε του Θεού Λόγου. Χαίρε, σταθερό
στήριγμα των γερόντων. Χαίρε, θεία καθοδήγηση των νέων. Χαίρε, λαμπρή
προστασία των νηπίων. Χαίρε, η μεσίτρια όλων των ανθρώπων. Χαίρε, η
επίκληση όλης της οικουμένης. Χαίρε, η ένδοξη πανήγυρη του ουρανού και
της γης. Χαίρε Κεχαριτωμένη ο Κύριος μετά σου• Αυτός που ήταν πριν από
σένα, και ο οποίος γεννήθηκε από σένα και που είναι μαζί μας και στον
οποίον αρμόζει ύμνος μαζί με τον Πατέρα και το Πανάγιο και αγαθό και
ζωοποιό Πνεύμα, τώρα και πάντοτε και στους ατελεύτητους αιώνες των
αιώνων. Αμήν.
(Μετάφραση από Α. Χριστοδούλου, Θεολόγο)
Πηγή: www.pemptousia.gr
11
ΑΓΙΟΥ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ ΤΟΥ ΜΕΓΑΛΟΥ ΣΤΗ
ΓΕΝΝΗΣΗ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ
... Τί νὰ σοῦ κάνω ἄνθρωπέ μου; Ἐνῶ ὁ Θεὸς κατοικοῦσε στὰ ὕψη, δὲν
προσπάθησες νὰ τὸν συναντήσεις· ὅταν συγκατατέθηκε νὰ κατεβεῖ σὲ
σένα καὶ μὲ σάρκα νὰ σοῦ ὁμιλεῖ, δὲν τὸν παραδέχτηκες, ἀλλά ψάχνεις νὰ
βρεῖς τὸν τρόπο πῶς θὰ συμφιλιωθεῖς μὲ τὸν Θεό. Νὰ ξέρεις ὅτι γι’ αὐτόν
τὸν λόγο ὁ Θεὸς ἔλαβε ἀνθρώπινη σάρκα, ἐπειδὴ ἔπρεπε αὐτή ἡ
καταραμένη σάρκα νὰ ἁγιασθεῖ, αὐτή πού ἐξασθένησε νὰ ἐνδυναμωθεῖ,
αὐτή πού ἀποξενώθηκε ἀπὸ τὸν Θεὸ νὰ συμφιλιωθεῖ μ’ αὐτόν, αὐτή πού
διώχτηκε ἀπὸ τὸν παράδεισο νὰ ἀνεβεῖ στὸν οὐρανό.
Ποιὸς εἶναι ὁ χῶρος ὅπου πραγματοποιεῖται τὸ σωτήριο αὐτό σχέδιο; Τὸ
σῶμα τῆς ἁγίας Παρθένου. Ποιὰ εἶναι τὰ στοιχεῖα τῆς γεννήσεως; Τὸ Ἅγιο
Πνεῦμα καὶ ἡ δύναμη τοῦ Ὑψίστου, πού κάλυψε τὴ Θεοτόκο. Μᾶλλον
ἄκουσε αὐτά τὰ λόγια τοῦ Εὐαγγελίου πού λένε: «Ἡ μητέρα του ἡ Μαρία
ἀρραβωνιάστηκε μὲ τὸν Ἰωσήφ. Προτοῦ ὅμως νὰ συνευρεθοῦν ἔμεινε
ἔγκυος μὲ τὴ δύναμη τοῦ Ἁίου Πνεύματος». Ἐνῶ ἦταν παρθένος καὶ
ἀρραβωνιασμένη μὲ κάποιον, κρίθηκε κατάλληλη νὰ διακονήσει τὸ
μυστήριο τῆς Θείας οἰκονομίας, ὥστε καὶ ἡ παρθενία νὰ τιμηθεῖ καὶ ὁ
γάμος νὰ μὴν ἐξευτελιστεῖ. Ἡ παρθενία διαλέχτηκε σὰν κατάλληλη γιὰ
ἁγιασμό, μὲ τὴ μνηστεία συμπεριλήφθηκαν τὰ στοιχεῖα τοῦ γάμου.
Συγχρόνως γιὰ νὰ εἶναι καὶ ὁ Ἰωσὴφ ὁ ἀνάλογος μάρτυρας τῆς ἁγνότητας
τῆς Μαρίας καὶ γιὰ νὰ μὴν εἶναι ἐκτεθειμένος στοὺς συκοφάντες, ὅτι τάχα
αὐτή βεβήλωσε τὴν παρθενία, τὸν εἶχε μνηστήρα φύλακα τῆς ζωῆς της.
Ἔχω καὶ κάποιον ἄλλο λόγο νὰ πῶ ἐφάμιλλο μ’ αὐτούς πού εἰπώθηκαν, ὅτι
ὁ κατάλληλος γιὰ τὴν ἔνανθρωπιση τοῦ Κυρίου χρόνος, ἀπὸ παλιὰ
ὁρισμένος καὶ διαταγμένος πρὶν ἀπὸ τὴν ἀρχή τοῦ κόσμου, ἐκείνη τὴ
στιγμὴ εἶχε φτάσει· τότε ἔπρεπε τὸ Ἅγιο Πνεῦμα καὶ ἡ δύναμη τοῦ Ὑψίστου
νὰ δώσουν ὑπόσταση σὲ ἐκείνη τὴ θεοφόρο σάρκα. Ἐπειδὴ δὲν ὑπῆρχε σὲ
ἐκείνη τὴ γενιὰ τῶν ἀνθρώπων κάποια ἰσότιμη στὴν καθαρότητα μὲ τὴ
Μαρία, ὥστε νὰ ὑποδεχτεῖ τὴν ἐνέργεια τοῦ Ἁγίου Πνεύματος −εἶχε
12
βέβαια ἐξασφαλισθεῖ προηγουμένως μὲ τὴ μνηστεία− διαλέχτηκε ἡ
μακαρία Παρθένος χωρὶς νὰ βλαφτεῖ κάτι ἀπὸ τὴν παρθενία της ἐξαιτίας
τῆς μνηστείας της.
Ἔχει διατυπώσει κάποιος ἀπό τούς παλιοὺς κι ἕνα ἄλλο ἐπιχείρημα, ὅτι γιὰ
νὰ ξεγελαστεῖ ὁ ἄρχοντας τοῦ κακοῦ αὐτοῦ τοῦ κόσμου, δηλαδὴ ὁ
Διάβολος, ἀπὸ τὴν παρθενία τῆς Μαρίας, γι’ αὐτό ἐπινοήθηκε ἡ μνηστεία
τοῦ Ἰωσήφ. Γιατί τὸ πρόσχημα τῆς μνηστείας γύρω ἀπὸ τὴν Παρθένο
ἐπινοήθηκε κατὰ κάποιο τρόπο γιὰ τὴν ἔπαρση τοῦ πονηροῦ, ὁ ὁποῖος ἀπὸ
παλιὰ παρακολουθοῦσε τὶς παρθένες ἀπὸ τότε πού ἄκουσε τὸν Προφήτη
νὰ λέει: «Νά, ἡ παρθένος θὰ συλλάβει μὲ ὑπερφυσικὸ τρόπο καὶ θὰ
γεννήσει γιό». Ξεγελάστηκε λοιπὸν μὲ τὴ μνηστεία ὁ ἐχθρός τῆς
παρθενίας. Γιατί γνώριζε τὴν καταστροφὴ τῆς ἐξουσίας του, πού ἐπρόκειτο
νὰ συμβεῖ μὲ τὴ σαρκικὴ ἐμφάνιση τοῦ Κυρίου.
«Προτοῦ ὅμως συνευρεθοῦν, ἔμεινε ἔγκυος μέ τή δύναμη τοῦ Ἁγίου
Πνεύματος». Καὶ τὰ δύο, δηλαδὴ καὶ τὴν κύηση καὶ τὴν αἰτία της,
διαπίστωσε ὁ Ἰωσὴφ ὅτι προέρχονταν ἀπὸ τὸ Ἅγιο Πνεῦμα. Ἐπειδὴ
φοβήθηκε νὰ θεωρεῖται ἄνδρας τέτοιας γυναίκας «ἀποφάσισε νὰ
διαλύσει τὸν ἀρραβώνα χωρὶς τὴν ἐπίσημη διαδικασία», χωρὶς νὰ
τολμήσει νὰ κάνει γνωστὰ τὰ σχετικὰ μ’ αὐτήν τὴν ὑπόθεση. Ἐπειδὴ ἦταν
δίκαιος, τοῦ ἀποκαλύφθηκαν τὰ μυστήρια. «Ὅταν ὅμως κατέληξε σ’ αὐτήν
τὴ σκέψη, τοῦ ἐμφανίσθηκε στὸν ὕπνο του ἕνας ἄγγελος σταλμένος ἀπὸ
τὸν Θεὸ καὶ τοῦ εἶπε- “Μὴ διστάσεις νὰ πάρεις στὸ σπίτι σου τὴ Μαριάμ,
τὴ γυναίκα σου. Οὔτε νὰ βάλεις στὸ μυαλό σου τὴ σκέψη, ὅτι εἶναι δυνατὸν
μὲ ἀστήρικτες ὑπόνοιες νὰ συγκαλύψεις τὴν ἁμαρτία. Ὀνομάστηκες
δίκαιος καὶ δὲν ταιριάζει σὲ δίκαιο ἄνθρωπο μὲ τὴ σιωπή του νὰ σκεπάζει
τὶς ἁμαρτίες. Μὴ διστάσεις νὰ πάρεις στὸ σπίτι σου τὴ Μαριάμ, τὴ γυναίκα
σου”». Ἀπέδειξε ὁ Ἰωσὴφ πώς δὲν ἀγανακτοῦσε οὔτε ἔνιωθε
ἀποτροπιασμό, ἀλλά ὅτι σεβόταν τὴ Μαριάμ, ἐπειδὴ ἦταν πλήρης ἀπὸ
Ἅγιο Πνεῦμα. «Γιατί τὸ παιδὶ πού περιμένει προέρχεται ἀπὸ τὸ Ἅγιο
Πνεῦμα». Ἀπ’ αὐτό τὸ γεγονὸς γίνεται ὁλοφάνερο ὅτι ἡ σύσταση τῆς
σάρκας τοῦ Κυρίου δὲν ἦταν ὅμοια μὲ τὴν κοινὴ φύση τῆς σάρκας. Γιατί
ἀμέσως τὸ ἔμβρυο ἦταν τέλειο κατὰ σάρκα καὶ δὲν σχηματίστηκε μὲ
13
διαδοχικὰ στάδια, ὅπως τὸ δηλώνουν οἱ σημασίες τῶν λέξεων. Δὲν
εἰπώθηκε «αὐτό πού κυοφορήθηκε», ἀλλά «αὐτό πού γεννήθηκε». Ἐπειδὴ
ἡ σάρκα διαμορφώθηκε ἀπὸ ἁγιωσύνη, ἦταν ἄξια νὰ ἑνωθεῖ μὲ τὴ θεότητα
τοῦ Μονογενῆ.
«Θὰ γεννήσει γιὸ καὶ θὰ τοῦ δώσεις τὸ ὄνομα Ἰησοῦς». Ἔχουμε
παρατηρήσει ὅτι ὅπου μπαίνουν ἐπίτηδες ὀνόματα, αὐτά ὑποδηλώνουν
τὴ φύση πού κρύβεται πίσω τους, ὅπως παραδείγματος χάριν τὰ ὀνόματα
Ἀβραάμ, Ἰσαὰκ καὶ Ἰσραήλ. Γι’ αὐτό καὶ τώρα ὀνομάζεται Ἰησοῦς, δηλαδὴ
«Σωτηρία τοῦ λαοῦ». Ἤδη τὸ προκαθορισμένο πρὶν ἀπὸ αἰῶνες μυστήριο
καὶ τὸ ὁποῖο ἀπὸ παλιὰ διακηρύχθηκε, πραγματοποιοῦνταν. «Νά, ἡ
παρθένος θὰ συλλάβει καὶ θὰ γεννήσει γιὸ καὶ θὰ τοῦ δώσουν τὸ ὄνομα
Ἐμμανουήλ, πού σημαίνει, Ὁ Θεὸς εἶναι μαζί μας». Καὶ ἡ παλιὰ γνωστὴ
ὀνομασία ὁλόκληρου τοῦ μυστηρίου ἔχει τὴν ἑρμηνεία της, ὅτι ὁ Θεὸς
εἶναι ἀνάμεσα στοὺς ἄνθρωπους, ἐπειδὴ ἑρμηνεύεται, λέει, τὸ Ἐμμανουὴλ
«Ὃ Θεὸς εἶναι μαζί μας».
Κανεὶς λοιπὸν νὰ μὴν ἀλλάξει γνώμη ἐξαιτίας τῶν ἰουδαϊκῶν ὕβρεων, οἱ
ὁποῖες λένε ὅτι ὁ προφήτης ὀνόμασε τὴ Μαριὰμ νεάνιδα κι ὄχι παρθένο.
Λένε: «Νά, ἡ νεάνιδα θὰ μείνει ἔγκυος». Πρῶτα βέβαια αὐτό πού ἔδωσε ὁ
Κύριος ὡς σημεῖο εἶναι τὸ πιὸ παράδοξο ἀπ’ ὅλα, δηλαδὴ αὐτό πού ὄντας
κοινὸ νὰ θεωρεῖται πώς εἶναι παραδεκτὸ ἀπ’ ὅλη τὴ φύση. Γιατί τί λέει ὁ
Προφήτης; «Μίλησε ὁ Κύριος καὶ πάλι στὸν Ἀχαζ καὶ εἶπε: “Γιὰ νὰ
πιστέψεις αὐτά πού εἶπα, ζήτησε νὰ γίνει κάποιο σημεῖο ἀπὸ τὸν Κύριο τὸν
θεό σου ἡ στὰ βάθη τῆς γῆς ἡ στὰ ὕψη τοῦ οὐρανοῦ”. Ἀπάντησε ὁ “Ἄχαζ:
“Δὲν πρόκειται ἐγώ νὰ ζητήσω κάτι τέτοιο καὶ δὲν θὰ βάλω σὲ πειρασμὸ
τὸν Κύριο”». Ἔπειτα ἀπὸ μερικὰ ἄλλα λέγει: «Γι’ αὐτό θὰ δώσει ὁ ἴδιος ὁ
Κύριος σὲ σᾶς σημεῖο, δηλαδὴ μεγάλο καὶ καταπληκτικὸ θαῦμα. Νά, ἡ
παρθένος θὰ συλλάβει». Ἐπειδὴ λοιπὸν ὁ Ἄχαζ δὲν ζήτησε νὰ γίνει σημεῖο
βαθιὰ στὴ γῆ ἡ ψηλὰ στὸν οὐρανό, γιὰ νὰ μάθεις ὅτι αὐτός πού κατέβηκε
στὰ βάθη τῆς γῆς εἶναι ὁ ἴδιος πού ἀνέβηκε πάνω ἀπό τούς οὐρανούς, γι’
αὐτό ὁ ἴδιος ὁ Κύριος ἔδωσε σημεῖο, ἕνα σημεῖο κάπως παράδοξο καὶ
ἀλλόκοτο καὶ πάρα πολὺ διαφορετικὸ ἀπὸ τὴν κοινὴ φύση, δηλαδὴ ἡ ἴδια
14
γυναίκα νὰ εἶναι καὶ παρθένος καὶ μητέρα καὶ νὰ ἀπολαμβάνει τὸν
ἁγιασμὸ τῆς παρθενίας καὶ νὰ κληρονομεῖ τὴν εὐλογία τῆς τεκνογονίας.
Ἂν μερικοὶ ἀπό τούς μεταφραστὲς τῆς ἑβραϊκῆς γλώσσας μετὲφρασαν
γράφοντας ἀντὶ τὴ λέξη παρθένος τὴ λέξη νεάνιδα, αὐτό δὲν βλάπτει
καθόλου τὴ μετάφραση τῆς Γραφῆς. Γιατί συναντήσαμε μὲ τὴν ἐπαφή μας
μὲ τὴ Γραφὴ πολλὲς φορὲς νὰ ἐπαναλαμβάνεται ἡ λέξη νεάνιδα ἀντὶ
παρθένος, ὅπως παραδείγματος χάριν στὸ Δευτερονόμιο πού λέει: «Ἂν
ἕνας ἄνδρας συναντήσει μιὰ παρθένο, ἡ ὁποία δὲν εἶναι μνηστευμένη, καὶ
τὴν βιάσει ἀφοῦ κοιμηθεῖ μαζί της καὶ ἀνακαλυφθεῖ αὐτός πού διέπραξε
αὐτό τὸ ἀδίκημα, θὰ δώσει αὐτός ὁ ἄνθρωπος στὸν πατέρα τῆς νεαρῆς
πενήντα ἀργυρά δίδραχμα».
5. «Ὅταν ξύπνησε, πῆρε σπίτι του τὴ γυναίκα του». Καὶ παρόλο πού ἔνιωθε
τὴν κατάλληλη διάθεση καὶ στοργὴ καὶ κάθε φροντίδα πού μᾶς ἐπιβάλλει
ἡ συγκατοίκηση, ἀφοῦ τὴ θεωροῦσε γυναίκα του, ἀπεῖχε ἀπὸ τὰ συζυγικά
του καθήκοντα. Λέει ἡ Γραφή: «Καὶ δὲν εἶχε συζυγικὲς σχέσεις μαζί της,
ὡσότου γέννησε τὸν Υἱό της, τὸν πρωτότοκο». Αὐτό δημιουργεῖ ἤδη τὴν
ὑπόνοια, ὅτι μετὰ τὴν καθαρὴ διαδικασία τῆς γεννήσεως τοῦ Κυρίου μὲ τὴ
βοήθεια τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, ἴσως ἡ Μαρία δὲν ἀρνήθηκε νὰ ἐκτελέσει
τὰ νόμιμα συζυγικά της καθήκοντα. Ἂν καὶ δὲν βλάπτεται καθόλου ὁ
εὐλαβής λόγος —γιατί ἡ παρθενία ἦταν ἀναγκαία μέχρι νὰ ἐξυπηρετηθεῖ
τὸ σχέδιο τῆς Θείας οἰκονομίας, ἐνῶ τὰ παραπέρα εἶναι ἄσχετα μὲ τὴν
πορεία τοῦ μυστηρίου—, ὅμως ἐπειδὴ οἱ φιλόχριστοι δὲν ἀνέχονται νὰ
ἀκοῦν ὅτι κάποτε σταμάτησε ἡ Θεοτόκος νὰ εἶναι παρθένος, ἐγώ θεωρῶ
αὐτές τὶς ἀποδείξεις πειστικές.
Σχετικὰ μὲ τὸ χωρίο πού λέει ὅτι: «Δὲν εἶχε συζυγικὲς σχέσεις μαζί της,
ὡσότου γέννησε τὸν Υἱό της», ἡ λέξη «ὡσότου» σὲ πολλὲς περιστάσεις
φαίνεται πώς ὑποδηλώνει κάποιον χρονικὸ περιορισμό, στὴν
πραγματικότητα ὅμως δείχνει κάτι ἀόριστο. Παρόμοιο εἶναι κι αὐτό πού
εἶπε ὁ Κύριος: «Κι ἐγώ θὰ εἶμαι μαζί σας πάντα, ὡς τὴ συντέλεια τοῦ
κόσμου». Ὁ Κύριος βέβαια δὲν ἐπρόκειτο μετὰ ἀπ’ αὐτήν τὴ ζωὴ νὰ μὴ
βρίσκεται μαζὶ μὲ τοὺς Ἁγίους. Ἐδῶ ἡ ὕποσχεση τοῦ παρόντος δηλώνει τὸ
15
αἰώνιο, δὲν εἶναι διαγραφὴ τοῦ μέλλοντος. Μὲ τὴν ἴδια σημασία
ἰσχυρίζομαι ὅτι καὶ σ’ αὐτό τὸ σημεῖο χρησιμοποιήθηκε τὸ «ὡσότου».
Ἐπειδὴ ἔχει χρησιμοποιηθεῖ ἡ λέξη «πρωτότοκος», δὲν πρέπει καθόλου νὰ
συνδέεται ἡ λέξη πρωτότοκος μὲ μεταγενέστερα παιδιά, γιατί πρωτότοκος
ὀνομάζεται αὐτός πού πρῶτος διανοίγει τὴ μήτρα. Μᾶς διδάσκει ἐπὶ πλέον
καὶ ἡ ἱστορία τοῦ Ζαχαρία, ὅτι ἡ Μαρία ἦταν παρθένος γιὰ ὅλη της τὴ ζωή.
Ὑπάρχει μιὰ πληροφορία, πού ἔφτασε σὲ μᾶς μὲ τὴν παράδοση, πού λέει
ὅτι ἐπειδὴ ὁ Ζαχαρίας στὸν προορισμένο γιὰ τὶς παρθένες χῶρο τοῦ ναοῦ
τοποθέτησε τὴ Μαριὰμ μετὰ τὴ Γέννηση τοῦ Κυρίου, γι’ αὐτό σκοτώθηκε
ἄγρια μεταξύ του ναοῦ καὶ τοῦ θυσιαστηρίου, ἀφοῦ κατηγορήθηκε ἀπὸ
τὸν λαό, ὅτι μ’ αὐτή τὴν πράξη του κατασκεύασε τὴ γνωστὴ παράδοξη καὶ
πολυσυζητημένη ἄποψη, πού ἔλεγε ὅτι γέννησε ἡ παρθένος χωρὶς νὰ
καταστρέψει τὴν παρθενία της.
Πήγη: www.imaik.gr
16
ΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ ΤΟΥ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ ΠΕΡΙ
ΤΗΣ ΥΠΟΜΟΝΗΣ ΣΤΙΣ ΘΛΙΨΕΙΣ
1. Ο Ἀπόστολος λέει: “Γνωρίζουμε ὅτι σ’ ἐκείνους ποὺ ἀγαποῦν τὸν Θεό,
ὅλα συνεργοῦν γιὰ τὸ καλό τους” (Ρωμ. 8, 28). Τί ἄραγε νὰ θέλει νὰ πεῖ μ’
αὐτὸ ὁ Ἀπόστολος; Γιατί ἡ μακαρία αὐτὴ ψυχὴ δὲν λέει ποτὲ κάτι χωρὶς
λόγο, μόνο καὶ μόνο γιὰ νὰ στολίσει τὴν ὁμιλία, ἀλλὰ προσφέρει πάντα τα
λόγια του, ὡς κατάλληλα πνευματικὰ φάρμακα, ποὺ γιατρεύουν τὰ
διάφορα πάθη.
Τί νὰ σημαίνουν ὅμως, αὐτὰ τὰ λόγια τοῦ Ἀποστόλου;
Ξέρουμε ὅτι τότε εἶχαν πέσει στοὺς νεοφώτιστούς της Ἐκκλησίας πολλοὶ
πειρασμοί. Βάσανα ἔζωναν ἀπὸ παντοῦ ὅσους προσέρχονταν στὴν πίστη
τοῦ Χριστοῦ. Ὁ Ἐχθρὸς εὕρισκε διαρκῶς καινούργια τεχνάσματα καὶ
συνεχεῖς ἐπιβουλές, ἰδιαίτερα μάλιστα, ἐνάντια στοὺς ἀνθρώπους ποὺ
διακονοῦσαν τὸ κήρυγμα τοῦ Εὐαγγελίου. Ἔτσι, ἄλλοι ρίχνονταν στὶς
φυλακές, ἄλλους τοὺς ἐξόριζαν καὶ ἄλλους τοὺς ὁδηγοῦσαν σὲ χίλια μύρια
ἄλλα βασανιστήρια.
Γι’ αὐτὸ ὁ ἀπόστολος Παῦλος, κάνει τώρα μὲ τὸ λόγο του, ὅπως ἀκριβῶς
θὰ ‘κανε καὶ ἕνας καλὸς στρατηγός, ποὺ βλέπει τὸν ἀντίπαλό του
ὀργισμένο καὶ ἕτοιμο νὰ ἐπιτεθεῖ. Ὁ στρατηγός, συνήθως πρὶν ἀπὸ τὴ
μάχη, περιέρχεται τὸ στρατόπεδο καὶ συναντᾶ τοὺς στρατιῶτες, τοὺς
ὁποίους ἐνισχύει μὲ κάθε τρόπο. Τοὺς ἐνθαρρύνει δηλαδὴ καὶ τοὺς
προετοιμάζει γιὰ τὴ μάχη, διεγείροντας τὴν προθυμία τους γιὰ τὸν ἀγώνα.
Τοὺς διδάσκει νὰ μὴ φοβοῦνται τὶς ἐχθρικὲς ἐπιδρομές, ἀλλὰ νὰ
ἀντιστέκονται μὲ ἄκαμπτο φρόνημα καὶ νὰ ἀντικρούουν τὶς ἐπιθέσεις
χωρὶς φόβο.
Κατὰ τὸν ἴδιο τρόπο τώρα καὶ ὁ μακάριος ἀπόστολος Παῦλος, αὐτὴ
ἡ”οὐρανομήκης” ψυχή, ἐπειδὴ θέλει νὰ ἐνισχύσει τοὺς πιστοὺς καὶ νὰ
τοὺς τονώσειτὸ ἠθικό, πού, ὡς φαίνεται, εἶχε λίγο καμφθεῖ, ἄρχισε τὸ λόγο
του μὲ τὸ ρητό: “Γνωρίζουμε ὅτι σ’ ἐκείνους ποὺ ἀγαποῦν τὸν Θεό, ὅλα
συνεργοῦν γιὰ τὸ καλό τους”.
17
Πρόσεχε, νὰ κατανοήσεις τί ἀκριβῶς θέλει νὰ πεῖ μ’ αὐτὸ τὸ ρητὸ ὁ
Ἀπόστολος. Δὲν εἶπε βέβαια ὅτι ἐκείνους ποὺ ἀγαποῦν τὸν Θεό, δὲν τοὺς
βρίσκουν βάσανα καὶ πειρασμοί, ἀλλὰ εἶπε: “Γνωρίζουμε”, δηλαδὴ
εἴμαστε βέβαιοι γι’ αὐτό, ἡ πείρα μᾶς τὸ λέει καὶ ἔχουμε ἀποδείξεις
ἀδιάσειστες, ὅτι “σ’ ἐκείνους ποὺ ἀγαποῦν τὸν Θεό, ὅλα συνεργοῦν γιὰ τὸ
καλό τους”.
2. Να ξέρατε τί δύναμη κρύβει μέσα της αὐτὴ ἡ φράση! “Ὅλα συνεργοῦν
γιὰ τὸ καλό τους”. Φυσικὰ ὁ Ἀπόστολος, δὲν ἐννοεῖ μ’ αὐτὸ τὸ “ὅλα”, τὰ
εὐχάριστα συμβάντα καὶ γεγονότα τῆς ζωῆς. Δὲν ἐννοεῖ, ἀσφαλῶς, τὶς
ἀνέσεις, τὴν καλοπέραση καὶ τὴν ἀσφάλεια, ἀλλὰ ἀκριβῶς τὰ ἀντίθετα.
Ἐννοεῖ, γιὰ παράδειγμα, τὶς ποικίλες θλίψεις, τὶς φυλακές, τὶς ἐπιβουλές,
τὶς καθημερινὲς ἐπιθέσεις καὶ ὅλα τα βάσανα αὐτῆς τῆς ζωῆς.
Καταλαβαίνεις λοιπὸν τώρα, ἀγαπητέ μου, πόσο μεγάλη βαρύτητα, ἔχει
αὐτὸς ὁ λόγος. Καὶ γιὰ νὰ μὴν πᾶμε μακριά, ἃς δοῦμε κάτι ποὺ συνέβη
στὸν ἴδιο τὸν Ἀπόστολο Παῦλο. Τότε θὰ καταλάβουμε, ποιὸ βάθος καὶ τί
νόημα ἔχει αὐτὸς ὁ λόγος του.
Καθὼς μᾶς διηγεῖται στὶς Πράξεις τῶν Ἀποστόλων ὁ Εὐαγγελιστὴς Λουκᾶς,
ὁ Ἀπόστολος Παῦλος περιερχόταν τὸν κόσμο, σπέρνοντας παντοῦ τὸν
Εὐαγγελικὸ λόγο. Ἀγωνιζόταν ὁ μακάριος νὰ ξεριζώσει τὰ ἀγκάθια τῆς
ἁμαρτίας ἀπὸ κάθε ψυχὴ καὶ νὰ φυτέψει, ἀντὶ γι’ αὐτά, τὸ σπόρο τῆς
Ἀλήθειας.
Σὲ μιὰ ἀπὸ τὶς πορεῖες τοῦ λοιπόν, ἔφτασε καὶ σὲ κάποια πόλη τῆς
Μακεδονίας. Ἐκεῖ κατοικοῦσε τότε μιὰ γυναίκα δούλη, ἡ ὁποία εἶχε μέσα
της «πονηρὸν πνεῦμα». Αὐτὴ περιδιάβαινε τοὺς τόπους, θέλοντας, μὲ τὴ
βοήθεια τοῦ δαίμονα, νὰ κάνει φανερὴ τὴν παρουσία καὶ τὸ ἔργο τῶν
Ἀποστόλων.
Τὴ δούλη λοιπὸν αὐτή,τὴν ἐλευθέρωσε ὁ Ἀπόστολος, βγάζοντας ἀπὸ μέσα
της τὸ δαίμονα, μ’ ἕνα καὶ μόνο προστακτικὸ λόγο του. Μετὰ ὅμως ἀπὸ
αὐτὴ τὴ σπουδαία ἴαση, ἀντὶ νὰ βλέπουν οἱ κάτοικοι ἐκείνης τῆς πόλης
τοὺς Ἀποστόλους ὡς σωτῆρες καὶ εὐεργέτες καὶ ἀντὶ νὰ προσπαθοῦν μὲ
κάθε τρόπο νὰ τοὺς περιποιηθοῦν, ἀνταμείβοντάς τους γιὰ τὴν τόσο
μεγάλη εὐεργεσία, αὐτοὶ τοὺς πλήρωσαν μὲ τὰ ἀντίθετα.
18
Καὶ δὲς ποιὰ ἦταν αὐτά: “Ὅταν εἶδαν”, λέει ὁ Εὐαγγελιστὴς Λουκᾶς, “οἱ
κύριοι ἐκείνης τῆς δούλης ὅτι δὲν θὰ εἶχαν πλέον κανένα ἔσοδο, ἀπὸ τὶς
ἀμοιβὲς ποὺ ἔπαιρνε ἡ δαιμονισμένη γιὰ τὶς ἀποκαλύψεις της, ἐπίασαν
τὸν Παῦλο καὶ τὸν Σίλα καὶ τοὺς ἔσυραν βίαια στὴν ἀγορά, μὲ σκοπὸ νὰ
τοὺς ὁδηγήσουν μπροστὰ στοὺς ἄρχοντες τῆς πόλης. Μετά, ἀφοῦ τοὺς
ἔδειραν πολύ, τοὺς ἔριξαν στὴ φυλακή, δίνοντας συγχρόνως ἐντολὴ στὸν
δεσμοφύλακα νὰ τοὺς ἐπιτηρεῖ αὐστηρὰ” (Πράξ. 16, 19-23).
Εἴδατε πόση κακία εἶχαν οἱ κάτοικοι ἐκείνης τῆς πόλης; Εἴδατε ὅμως καὶ τί
ὑπομονὴ καὶ τί καρτερία εἶχαν οἱ Ἀπόστολοι; Περιμένετε ὅμως λίγο καὶ θὰ
δεῖτε καὶ τὸ μέγεθος τῆς φιλανθρωπίας τοῦ Θεοῦ.
Ὁ Θεὸς εἶναι Πάνσοφος καὶ Παντογνώστης. Γι’ αὐτὸ δὲν ἐλευθέρωσε τοὺς
Ἀποστόλους μὲ μιᾶς ἀπὸ τὰ δεσμά, ἀλλὰ τὸ ἔκανε ὅταν εἶχαν
ἀποκορυφωθεῖ οἱ θλίψεις τους καὶ ὅταν ἔγινε σ’ ὅλους φανερὴ ἢ ὑπομονή
τους. Τότε φανέρωσε κι ὁ Θεὸς τὴ δική Του δύναμη. Ἔτσι, δὲν θὰ ‘χαν νὰ
λένε οἱ ἀντίθεοι ὅτι οἱ Ἀπόστολοι ἀψήφισαν τὰ βάσανα καὶτὶς θλίψεις, ὄχι
γιατί εἶχαν ἀρετή, ἀλλὰ ἐπειδὴ ἤξεραν ὅτι πάντα στὸ τέλος γίνεται κάποιο
θαῦμα —πράγμα ποὺ καὶ στὴν περίπτωσή τους περίμεναν νὰ γίνει— καὶ
ἄρα αὐτοὶ δὲν εἶχαν τίποτα νὰ φοβοῦνται.
Γι’ αὐτὸ ἀκριβῶς τὸ λόγο ὁ Πάνσοφος Θεὸς ἀφήνει μερικοὺς νὰ
βασανίζονται γιὰ πολὺ χρόνο, ἐνῶ ἄλλους τοὺς γλυτώνει ἀμέσως ἀπὸ τὰ
δεινά. Γιατί, καθὼς παρατείνονται τὰ βάσανα, πληθαίνουν καὶ τὰ
στεφάνια.
Μ’ αὐτὸ λοιπὸν τὸν τρόπο ὁ Θεὸς ἐνεργεῖ καὶ ἐδῶ, στὴν περίπτωση τοῦ
Παύλου καὶτοῦ Σίλα. Μετὰ δηλαδή, ἀπὸ ἕνα τόσο μεγάλο θαῦμα καὶ μετὰ
ἀπὸ τὴν εὐεργεσία ποὺ οἱ Ἀπόστολοι πρόσφεραν στὴ δαιμονισμένη
δούλη, διώχνοντας ἀπὸ μέσα της τὸν ἀναίσχυντο δαίμονα, ὁ Θεὸς
ἐπέτρεψε νὰ μαστιγωθοῦν ἀπάνθρωπα καὶ νὰ ριχτοῦν στὴ φυλακή. Καὶ μὲ
αὐτὸ ἀκριβῶς τὸ γεγονός, ἔγινε σ’ ὅλους πιὸ φανερὴ ἡ δύναμη τοῦ Θεοῦ.
Αὐτὸ ἔκανε καὶ τὸν μακάριο ἀπόστολο Παῦλο νὰ πεῖ: “Θὰ καυχηθῶ μὲ
μεγάλη χαρὰ γιὰ τὶς ἀσθένειες καὶ δυσκολίες μου, γιὰ νὰ σκηνώσει μέσα
μου ἡ δύναμη τοῦ Χριστοῦ” (Β’ Κορ. 12, 9-10). Και στὴ συνέχεια:”Ὅταν
εἶμαι σὲ κατάσταση ἀρρώστιας καὶ ἀδυναμίας, τότε εἶμαι δυνατός”,
19
ἐννοώντας μὲ τὴ λέξη “ἀδυναμία” τοὺς ἀδιάκοπους πειρασμοὺς καὶ τὶς
θλίψεις.
Θὰ μποροῦσε ὅμως κάποιος νὰ ρωτήσει: Γιατί νὰ ἀπομακρύνουν οἱ
Ἀπόστολοι τὸν δαίμονα, ἀφοῦ δὲν ἔλεγε τίποτα ἐναντίον τους, ἀλλὰ
μᾶλλον τοὺς ἔκανε γνωστοὺς σὲ ὅλους, φωνάζοντας γιὰ μέρες ὁλόκληρες,
“αὐτοὶ οἱ ἄνθρωποι εἶναι δοῦλοι τοῦ Ὑψίστου Θεοῦ, ποὺ μᾶς κηρύττουν
τὸ δρόμο τῆς σωτηρίας” (Πράξ. 16, 17);
Μὴ σοῦ φανεῖ περίεργο αὐτό, ἀγαπητέ μου. Ἦταν κι αὐτὸ ἔργο τῆς
σύνεσης τῶν Ἀποστόλων καὶ τῆς Χάρης τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Γιατί,
παρόλο ποὺ δὲν τοὺς κατηγοροῦσε ὁ δαίμονας, ὁ ἀπόστολος Παῦλος τὸν
ἀποστόμωσε καὶ τὸν ἀπομάκρυνε, γιὰ νὰ μὴν ἀποδειχθεῖ ὅτι ὅσα ἔλεγε τὸ
δαιμόνιο ἦταν ἀληθινά.
Καὶ μ’ αὐτὸ τὸ προηγούμενο —ὅτι δηλαδή, ὁ δαίμονας λέει ἀληθινὰ
πράγματα— νὰ παρασύρει στὴ συνέχεια τοὺς ἀνίδεους καὶ ἀφελεῖς
ἀνθρώπους καὶ σὲ ἄλλα ἄτοπα. Ἔτσι δὲν ἐπέτρεψε ὁ Ἀπόστολος στὸ
δαιμόνιο νὰ μιλήσει γιὰ πράγματα τοῦ Θεοῦ, ποὺ εἶχαν μεγαλύτερη ἀξία
ἀπὸ τὸ δαίμονα. Αὐτὸ τὸ ἔκανε ὁ Ἀπόστολος, ἀκολουθώντας τὸ
παράδειγμα τοῦ Ἴδιου του Κυρίου, ὁ Ὁποῖος, ὅταν Τὸν πλησίασαν οἱ
δαιμονισμένοι καὶ Τοῦ ἔλεγαν, “Σὲ γνωρίζουμε Ποιὸς εἶσαι, εἶσαι ὁ Ἅγιος
του Θεοῦ” (Λουκ. 4, 34). Ἐκεῖνος, ὄχι μόνο δὲν τοὺς ἔδωσε καμιὰ σημασία,
ἀλλὰ καὶ τοὺς ἀπόδιωξε. Ἔγινε αὐτὸ ἀπὸ τὸν Ἀπόστολο, γιὰ νὰ
κατακριθοῦν οἱ ἄπιστοι Ἰουδαῖοι, πού, ἐνῶ ἔβλεπαν νὰ γίνονται κάθε μέρα
θαύματα καὶ χίλια δυὸ παράδοξα, δὲν πίστευαν στὸν Χριστό,τὴ στιγμὴ ποὺ
καὶ οἱ δαίμονες Τὸν ἀναγνώριζαν καὶ Τὸν κήρυτταν ὡς Υἱὸ τοῦ Θεοῦ.
3. Ας γυρίσουμε ὅμως στὸ θέμα μας. Γιὰ νὰ βεβαιωθεῖτε λοιπὸν πὼς εἶναι
ὄντως ἔτσι καὶ ὄτι “σ’ ἐκείνους ποὺ ἀγαποῦν τὸν Θεό, ὅλα συνεργοῦν γιὰ
τὸ καλό τους”, πρέπει νὰ σᾶς διαβάσω, ὅλη αὐτὴ τὴ διήγηση τῆς
περιπέτειας τῶν Ἀποστόλων. Ἔτσι, θὰ μάθετε ὅτι, μετὰ ἀπὸ τὴ φυλάκισή
τους, τὰ μετέτρεψε ὅλα ἡ Χάρη τοῦ Θεοῦ μὲ τέτοιο τρόπο, ὥστε οἱ
δυσκολίες νὰ ἀποβοῦν γι’ αὐτοὺς εὐλογία.
Ἃς δοῦμε, λοιπόν, πὼς μᾶς τὰ διηγεῖται ὅλα αὐτὰ ὁ μακάριος Εὐαγγελιστὴς
Λουκᾶς: “Ὁ δεσμοφύλακας, ἀφοῦ πῆρε μιὰ τέτοια ἐντολή, τοὺς ἔβαλε στὸ
20
πιὸ βαθὺ κελλὶ τῆς φυλακῆς. Καὶ γιὰ μεγαλύτερη ἀσφάλεια, ἔδεσε τὰ
πόδια τους στὸ ξύλο” (Πράξ. 16, 4).
Δές, πὼς αὐξάνουν τὰ βάσανα τῶν Ἀποστόλων, γιὰ νὰ φανερωθεῖ ἔτσι πιὸ
λαμπρὴ ἡ ὑπομονή τους, ἀλλὰ καὶ γιὰ νὰ λάμψει σ’ ὅλους ἡ ἀνέκφραστη
δύναμη τοῦ Θεοῦ. Νὰ συνεχίσουμε ὅμως: “Γύρω στὰ μεσάνυχτα ὁ Παῦλος
καὶ ὁ Σίλας προσεύχονταν καὶ ὑμνοῦσαν τὸν Θεὸ” (Πράξ. 16, 25).
Δέστε, τώρα, ψυχὴ ὑπομονετικὴ καὶ θαρραλέα! Δέστε ξάγρυπνο λογισμό!
Ἃς μὴν προσπεράσουμε, ἀγαπητοί μου, ἐπιπόλαια καὶ γρήγορα, αὐτὸ ποὺ
λέει ὁ Εὐαγγελιστής. Ἐπειδὴ δὲν ἐπισήμανε τυχαία τὴν ὥρα
λέγοντας, “γύρω στὰ μεσάνυχτα”. Τὸ ἔκανε αὐτὸ ὁ Εὐαγγελιστής, γιὰ νὰ
μᾶς ὑπογραμμίσει ὅτι, ἐνῶ ὅλοι οἱ ἄλλοι ἄνθρωποι γλυκοκοιμοῦνταν —
καί, ὅπως εἶναι φυσικό, ὅλοι οἱ φυλακισμένοι, ἀπὸ τὴ λύπη καὶ τὴν
κούραση, ἦταν παραδομένοι στὴ γλυκιὰ ἐξουσία τοῦ τύραννου ὑπνου— οἱ
Ἀπόστολοι ἀγρυπνοῦσαν καὶ”προσεύχονταν ὑμνώντας τὸν Θεό”. Ἀπὸ
αὐτὸ φανερώνεται ξεκάθαρα ἡ ὑπομονή τους καὶ ἡ μεγάλη ἀγάπη τους
πρὸς τὸν Θεό.
Ὅπως ἀκριβῶς κάνουμε ὅλοι οἱ ἄνθρωποι, πού, ὅταν πονᾶμε καὶ
ὑποφέρουμε, θέλουμε νὰ ‘χουμε κοντά μας τὰ ἀγαπημένα μᾶς πρόσωπα,
γιὰ νὰ μιλᾶμε μαζί τους καὶ νὰ βοηθιούμαστε, ἔτσι ἔκαναν καὶ οἱ ἅγιοι
αὐτοὶ Ἀπόστολοι. Ἡ μεγάλη ἀγάπη τους γιὰ τὸν Κύριό τους ἔκανε νὰ
ἐπιζητοῦν, μὲ τὴν προσευχή, ἐντονότερα τὴν αἴσθηση τῆς παρουσίας Του.
Γι’ αὐτὸ ἔψελναν, ὑμνώντας καὶ δοξάζοντας τὸν Θεό. Καὶ ὄντας ἔτσι
ἀφοσιωμένοι στὴ λατρεία Του, δὲν καταλάβαιναν καθόλου τοὺς πόνους
καὶτὰ βάσανα ποὺ τοὺς ἔδερναν. Ἡ ὑπομονὴ καὶ ἡ ἐξαίσια ἐκείνη ὑμνωδία
ἔκανε τὴ φυλακὴ Ἐκκλησία. Καὶ ἁγιαζόταν ὁ τόπος ἐκεῖνος τῶν πόνων καὶ
τῶν βασάνων ἀπὸ τὴν ἅγια προσευχή τους.
Ἔβλεπε κανεὶς τὰ μεσάνυχτα, παράδοξα καὶ θαυμαστὰ πράγματα. Δυὸ
ἄνθρωποι, δεμένοι στὸ ξύλο, ἔψελναν χαρούμενα καὶ ἀνεμπόδιστα. Γιατί,
ἐκεῖνον ποὺ ἔχει εἰρήνη στὴν καρδιά του καὶ ἀγάπη φλογερὴ γιὰ τὸν Θεό,
τίποτα δὲν θὰ μπορέσει ποτὲ νὰ τὸν λυγίσει καὶ νὰ τὸν κάνει νὰ χάσει τὴ
διάθεση τῆς κοινωνίας μαζί Του. “Γιατί ἐγὼ εἶμαι Θεός”, λέει ἡ Ἁγία
Γραφή,”ποὺ βρίσκομαι πάντα παρὼν καὶ κοντά. Δὲν εἶμαι Θεὸς ξέμακρος
21
καὶ ἀδιάφορος” (Ἱερ. 23, 23). Κι ἀλλοῦ λέει: “Ἐνῶ ἀκόμα ἐσὺ δὲν θὰ ἔχεις
ἀποσώσειτὸ λόγο σου, ἐγὼ θὰ σοῦ ἀπαντήσω καὶ θὰ σοῦ πῶ: Νὰ ‘μαι, ἐδῶ
δίπλα σου” (Ἡσ. 58, 9).
Ὅταν λοιπὸν ὑπάρχει νοῦς προσεκτικός, νοῦς ποὺ ἀγρυπνεῖ καὶ
προσεύχεται, τότε εἶναι ἀκμαῖο καὶ τὸ ὅλο φρόνημα τοῦ ἀνθρώπου. Τότε
καὶ ἡ ψυχὴ ἐλευθερώνεται, κατὰ κάποιο τρόπο, ἀπὸ τὰ σωματικὰ δεσμὰ
καὶ πετάει πρὸς τὸν Ποθούμενο. Τότε αὐτὴ ἐγκαταλείπει ὅλα τα γήινα
νοήματα καὶ ὅλα τα ὁρατὰ κάλλη αὐτοῦ του κόσμου καὶ ἀνυψώνεται πρὸς
Ἐκεῖνον. Ἕλκεται ὁ νοῦς πρὸς τὸν Θεό, μὲ ἀσυγκράτητο πόθο καρδιᾶς,
πράγμα ποὺ ἀκριβῶς συνέβη καὶ μὲ τοὺς δύο αὐτοὺς ἁγίους Ἀποστόλους.
Δές, τώρα, τὴν ἄμεση ἐπίπτωση ποὺ εἶχε ἡ ὑπομονὴ καὶ ἡ προσευχὴ τῶν
Ἀποστόλων. Ἂν καὶ βρίσκονταν στὴ φυλακή, καὶ μάλιστα δεμένοι στὸ ξύλο,
ἂν καὶ ὁλόγυρα οἱ συγκρατούμενοίτους ἦταν κακοποιοί, αὐτοί, ὄχι μονάχα
δὲν ἐπηρεάστηκαν ἀπὸ τοὺς συγκρατούμενούς τους, ἀλλὰ ἀντίθετα, ἡ
ἀρετὴ τοὺς ἔλαμψε καὶ πραγματικὰ θάμπωσε ὅλους τους ἄλλους
φυλακισμένους. Γιατί ἡ μελωδία τῶν ὕμνων ἄγγιξε τὴν ψυχὴ κάθε
φυλακισμένου καὶ κατὰ κάποιο τρόπο τὴν ξαναπλάθε καὶ τὴν
μεταμόρφωνε.
“Ξάφνου”, λέει ὁ Εὐαγγελιστής, “ἔγινε μεγάλος σεισμός, τέτοιος ποὺ
σαλεύτηκαν τὰ θεμέλια της φυλακῆς. Κι ἀμέσως, ἄνοιξαν ὅλες οἱ πόρτες
καὶ τὰ δεσμὰ τῶν φυλακισμένων λύθηκαν” (Πράξ. 16, 26).
Εἶδες τώρα, ἀγαπητέ μου, τὴ δύναμη τῆς ὑπομονῆς καὶ τῆς προσευχῆς; Οἱ
Ἀπόστολοι ψάλλοντας, δὲν ἦταν μόνο ποὺ οἱ ἴδιοι παρηγορήθηκαν γιὰ τὴν
ἀναπάντεχη θλίψη τους, ἀλλὰ συνετέλεσαν καὶ στὴ λύση τῶν δεσμῶν καὶ
ὅλων των ἄλλων φυλακισμένων. Ἔτσι, ἀπὸ τὰ ἴδια τὰ γεγονότα ἔγινε
φανερὴ ἡ ἀλήθεια, ποὺ εἶναι κρυμμένη στὰ λόγια τοῦ Εὐαγγελιστῆ.
Δηλαδή, “σ’ ἐκείνους ποὺ ἀγαποῦν τὸν Θεό, ὅλα συνεργοῦν γιὰ τὸ καλό
τους”. Δέστε, ὁ ξυλοδαρμός, ἡ φυλακή, τὰ δεσμά, ἡ συναναστροφὴ μὲ
τοὺς δήμιους, ὅλα τους βγῆκαν σὲ καλό. Γιατί; Διότι ὅλα αὐτὰ ἔγιναν
ἀφορμὴ νὰ φωτιστοῦν, ὄχι μονάχα οἱ συγκρατούμενοι τῶν Ἀποστόλων,
ἀλλὰ κι αὐτὸς ὁ ἴδιος ὁ δεσμοφύλακας.
22
“Ὁ δεσμοφύλακας”, λέει ὁ Εὐαγγελιστής, “ξύπνησε μὲ τὸ σεισμὸ καὶ σὰν
εἶδε ἀνοιχτὲς τὶς πόρτες τῆς φυλακῆς, ἔβγαλε τὸ μαχαίρι του γιὰ νὰ
σκοτωθεῖ. Γιατί νόμισε ὅτι εἶχαν δραπετεύσει ὅλοι οἱ κρατούμενοι” (Πράξ.
16, 27).
Σημείωσε ἐδῶ, ἀγαπητέ μου,τὴν ἀσύλληπτη φιλανθρωπία τοῦ Θεοῦ. Γιατί
ἄραγε συνέβηκαν ὅλα αὐτὰ τὰ μεσάνυχτα; Γιὰ νὰ οἰκονομηθεῖ ἀσφαλῶς,
ἔτσι ἥσυχα καὶ ἀθόρυβα, ἡ σωτηρία τοῦ δεσμοφύλακα. Γιατί, ὅταν ἔγινε ὁ
σεισμὸς καὶ ἀνοίχτηκαν οἱ πόρτες, λύθηκαν ὅλων των φυλακισμένων τὰ
δεσμά. Δὲν δόθηκε ὅμως ἡ δυνατότητα σὲ κανέναν τους νὰ δραπετεύσει.
Εἶδες τὴν Πανσοφία τοῦ Θεοῦ; Γιατί τὰ ἐπέτρεψε ὅλα αὐτά, δηλαδὴ τὸ
σεισμὸ καὶ τὸ ἄνοιγμα τῶν θυρῶν; Γιὰ νὰ ἀποκαλυφθεῖ, ἀσφαλῶς, ποιοὶ
ἦταν στὴν πραγματικότητα αὐτοὶ οἱ ξένοι ποὺ εἶχαν φυλακισμένους, ὅτι
δηλαδὴ αὐτοὶ δὲν ἦταν τυχαῖοι ἄνθρωποι. Παράλληλα, δὲν δόθηκε σὲ
κανέναν τους ἡ δυνατότητα νὰ δραπετεύσει, γιὰ νὰ μὴ γίνει τὸ γεγονὸς
αὐτὸ ἀφορμή, ὥστε νὰ κινδυνεύσει ἡ ζωὴ τοῦ δεσμοφύλακα.
Τὴν ἀλήθεια αὐτοῦ ποὺ λέω τὴν ἐπιβεβαιώνειτὸ γεγονὸς ὅτι, καὶ μόνο ποὺ
ὑποπτεύθηκε ὁ δεσμοφύλακας πὼς οἱ κρατούμενοι θὰ εἶχαν δραπετεύσει,
ἔφτασε στὸ σημεῖο νὰ καταφρονήσει καὶτὴν ἴδια τὴν ζωή του. Γιατί, καθὼς
λέει ὁ Εὐαγγελιστής, ὁ δεσμοφύλακας “ἔβγαλε τὸ μαχαίρι του καὶ ἤθελε
νὰ σκοτωθεῖ”.
Ὁ μακάριος Παῦλος ὅμως, ποὺ παντοῦ καὶ πάντα ἦταν σὲ προσευχητικὴ
ἐγρήγορση, τὸν ἀντιλήφθηκε ἀμέσως καὶ μὲ μιὰ φωνὴ γλύτωσε τὸ ἀρνὶ
ἀπὸ τὸ στόμα τοῦ λύκου. “Τοῦ φώναξε δυνατὰ καὶ τοῦ εἶπε: Μὴν κάνεις
κακὸ στὸν ἑαυτό σου, γιατί ὅλοι μας βρισκόμαστε ἐδῶ” (Πράξ. 16, 28).
Τί βάθος ταπεινοφροσύνης! Θὰ μποροῦσε ἀσφαλῶς νὰ χρησιμοποιήσει
αὐτὰ ποὺ συνέβηκαν σὰν ὅπλο καὶ ἔτσι νὰ φέρει σὲ δύσκολη θέση τὸν
δεσμοφύλακα.
Ὁ Ἀπόστολος ὅμως δὲν ἔκανε καθόλου κάτι τέτοιο. Ἀντίθετα λογάριασε
τὸν ἑαυτό του σὰν ἕναν κρατούμενο, ὅμοιο μὲ ὅλους τους ἄλλους καὶ εἶπε
μονάχα: “Ὅλοι μας βρισκόμαστε ἐδῶ”. Δὲν ἐντυπωσιάστηκες, ἀγαπητέ
μου, μὲ τὴν ὑπομονὴ καὶ μὲ τὴν ταπεινοφροσύνη του; Δές, θεώρησε τὸν
ἑαυτὸ τοῦ ἴσο μὲ τοὺς κακοποιούς της φυλακῆς.
23
Δὲς ὅμως καὶ στὴ συνέχεια, πῶς τὸν πλησιάζει ὁ δεσμοφύλακας; Ἀσφαλῶς
ὄχι ὅπως θὰ ἔκανε καὶ ὅταν θὰ πλησίαζε ἕναν κοινὸ κρατούμενο. “Γιατί,
ἀφοῦ ἀναθάρρησε μὲ τὸ λόγο τοῦ Ἀποστόλου, ζήτησε νὰ τοῦ φέρουν
φῶτα. Πήδηξε μετὰ μέσα στὸ κελλὶτοῦ Ἀποστόλου καὶτρομαγμένος ἔπεσε
στὰ πόδια τοῦ Παύλου καὶ τοῦ Σίλα. Κι ἀφοῦ τοὺς ἔβγαλε ἔξω, τοὺς εἶπε:
Τί πρέπει νὰ κάνω, γιὰ νὰ σωθῶ;” (Πράξ. 29-30).
Εἴδατε λοιπόν, πῶς “σ’ ἐκείνους ποῦ ἀγαποῦν τὸν Θεό, ὅλα συνεργοῦν γιὰ
τὸ καλό τους”; Εἴδατε, πῶς διαλύθηκαν τὰ τεχνάσματα τοῦ διαβόλου;
Παρατηρήσατε, πῶς ἀχρηστεύθηκαν οἱ παγίδες του; Γιατί ὁ διάβολος,
ἐπειδὴ τὸν ἔδιωξαν ἀπὸ τὴ δαιμονισμένη δούλη, μηχανεύτηκε νὰ φέρει
ἔτσι τὰ πράγματα, ὥστε νὰ φυλακιστοῦν οἱ Ἀπόστολοι. Νόμιζε βέβαια ὅτι,
κάνοντας ἔτσι, θὰ ἐμπόδιζε τὸ δρόμο τοῦ κηρύγματος. Ἡ πίστη ὅμως καὶ ἡ
ὑπομονὴ τῶν Ἀποστόλων ἀξιοποίησε ἀκόμα καὶ τὰ δεσμὰ τῆς φυλακῆς.
Μὲ ἀποτέλεσμα νὰ προκύψει ἀπὸ ὅλες αὐτὲς τὶς θλίψεις πνευματικὸ
κέρδος.
4. Κι ἐμεῖς λοιπόν, ἂν ἔχουμε πίστη καὶ ὑπομονὴ καὶ ἂν εἴμαστε πάντα σὲ
πνευματικὴ ἐγρήγορση, ὄχι μονάχα τὸν καλὸ καιρό, ἀλλὰ κι ὅταν μᾶς
βρίσκουν βάσανα, πειρασμοὶ καὶ θλίψεις, μποροῦμε νὰ ἀποκομίσουμε ἀπ’
ὅλα αὐτά, πνευματικὸ κέρδος. Καὶ μάλιστα, πολὺ περισσότερο κέρδος, ἀπ’
ὅ,τι θὰ ἀποκτούσαμε ἂν βρισκόμασταν σὲ ἄνεση καὶ εὐημερία.
Γιατί ἡ ἄνεση καὶ ἡ καλοπέραση μᾶς κάνει, συνήθως, πιὸ ἀδιάφορους στὰ
πνευματικὰ θέματα. Ἡ θλίψη ὅμως καὶ οἱ πειρασμοί, μᾶς κρατοῦν σὲ
ἐγρήγορση καὶ μᾶς καθιστοῦν ἄξιούς της βοήθειας τῆς Χάρης τοῦ Θεοῦ.
Πολὺ περισσότερο μάλιστα, ὅταν λόγωτῆς πίστης καὶτῆς ἐλπίδας μας στὸν
Θεό, ὑπομένουμε τὰ πάντα μὲ πολλὴ καρτερία.
Ἃς μὴ λυπόμαστε λοιπόν, κι ἃς μὴν τὰ χάνουμε ὅταν μᾶς βρίσκουν βάσανα,
πειρασμοὶ καὶ θλίψεις. Ἀντίθετα, τότε περισσότερο νὰ χαιρόμαστε. Γιατί
αὐτό, ὅπως προείπαμε, γίνεται ἀφορμὴ γιὰ τὴν πνευματικὴ προκοπή μας.
Γι’ αὐτὸ καὶ ὁ Ἀπόστολος μᾶς λέειξεκάθαρα: “Σ’ ἐκείνους ποὺ ἀγαποῦν τὸν
Θεό, ὅλα συνεργοῦν γιὰ τὸ καλό τους”.
Καιρὸς τώρα εἶναι νὰ δοῦμε καὶ τὴ φλογερὴ ψυχὴ τῶν Ἀποστόλων. Ὅταν
λοιπὸν αὐτοὶ ἄκουσαν τὸν δεσμοφύλακα νὰ λέει “τί πρέπει νὰ κάνω γιὰ νὰ
24
σωθῶ;”, δὲν καθυστέρησαν οὔτε μιὰ στιγμή. Δὲν ἀνέβαλαν καὶ οὔτε
ἀμέλησαν γιὰ λίγο τὴν Κατήχηση. Τοῦ εἶπαν ἀμέσως καὶ ἀπερίφραστα:
“Πίστεψε στὸν Ἰησοῦ Χριστὸ καὶ θὰ σωθεῖς κι ἐσὺ κι ἡ οἰκογένειά
σου” (Πράξ. 16, 31).
Πρόσεχε, ἀποστολικὴ συμπεριφορά! Δὲν ἀρκοῦνται οἱ Ἀπόστολοι νὰ
ἀποκαλύψουν μονάχα στὸν δεσμοφύλακα, τὴν Πηγὴ τῆς σωτηρίας.
Ἐπιδιώκουν ὥστε, ταυτόχρονα μὲ τὴ δική του ἐπιστροφή, νὰ
προσελκύσουν στὴν πίστη καὶ τὰ ἄλλα μέλη τῆς οἰκογένειάς του. Ἔτσι
ἔδωσαν θανάσιμο πλῆγμα στὸ διάβολο: «Βαπτίστηκε ἀμέσως ὁ ἴδιος καὶ
ὅλη ἡ οἰκογένειά του. Καὶ χαίρονταν ὅλοι καὶ ἦταν εὐτυχισμένοι ποὺ εἶχαν
βρεῖ τὸν Θεὸ» (Πράξ. 16, 33-34).
Τὰ γεγονότα αὐτὰ μας διδάσκουν νὰ μὴν ἀναβάλλουμε ποτὲ τὰ
πνευματικὰ θέματα, ἀλλὰ ν’ ἁρπάξουμε, ἀμέσως, κάθε εὐκαιρία ποὺ
βρίσκεται στὸ δρόμο μας. Οἱ ἅγιοι Ἀπόστολοι δὲν περίμεναν οὔτε καν νὰ
ξημερώσει.
Τί θὰ ‘χουμε, λοιπόν, νὰ ἀπολογηθοῦμε ἐμεῖς, ὅταν ἀφήνουμε τὶς
εὐκαιρίες νὰ κυλοῦν μὲ τὸ χρόνο, χωρὶς νὰ τὶς ἀξιοποιοῦμε, καὶ γιὰ τὸ δικό
μας πνευματικὸ κέρδος, ἀλλὰ καὶ γιὰ τὴν ὠφέλεια τῶν ἄλλων;
Εἶδες, ὅτι ἐδῶ ἡ φυλακὴ ἔγινε Ἐκκλησία; Πρόσεξες, ὅτι τὸ καταφύγιο τῶν
δημίων ἀποδείχθηκε, ἀναπάντεχα, τόπος προσευχῆς ποῦ ἐτελεῖτο
μυσταγωγία;
Πολὺ σπουδαῖο εἶναι, ἀγαπητοί μου, τὸ νὰ εἴμαστε πάντα πιστοί,
ὑπομονετικοὶ καὶ μὲ πνευματικὴ ἐγρήγορση. Νὰ μὴν ἀμελοῦμε, ἀλλὰ νὰ
ἐπιδιώκουμε τὸ πνευματικὸ κέρδος. Νὰ ἀξιοποιοῦμε τὸ καθετὶ κι ἔτσι νὰ
εἴμαστε “καλοὶ ἔμποροι τοῦ πνεύματος”. Ἂν ἔτσι κάνουμε, θὰ
κατανοήσουμε κι ἐμεῖς ἔμπρακτα, ἐκεῖνο το, “σ’ ἐκείνους ποὺ ἀγαποῦν τὸν
Θεό, ὅλα συντελοῦν γιὰ τὸ καλό τους”.
Αὐτὸ τὸ λόγο τοῦ Ἀποστόλου, σᾶς παρακαλῶ, νὰ τὸν ἔχετε πάντα
χαραγμένο μέσα σας. Ποτὲ νὰ μὴ λυπηθεῖτε καὶ νὰ μὴν ἀποκάμετε. Ποτὲ
νὰ μὴ λυγίσετε, ὅταν σᾶς βρίσκουν θλίψεις, κακοτυχίες, ἀρρώστιες ἢ ὅ,τι
ἄλλο λυπηρὸ καὶ ἐπώδυνο. Ἀντίθετα, νὰ φέρνετε στὸ νοῦ σᾶς τὰ λόγια τῆς
Ἁγίας Γραφῆς καὶ τὰ παραδείγματα τῆς ζωῆς τῶν Ἁγίων.
25
Νὰ ἀντιστεκόσαστε μὲ ἀνδρεία σὲ κάθε πειρασμό, μὲ τὴ σκέψη ὅτι, ὅταν
εἴμαστε προσεκτικοί, ὑπομονετικοὶ καὶ συγχωρητικοί, θὰ μποροῦμε ν’
ἀποκομίζουμε ἀπ’ ὅλα τα συμβάντα πολὺ πνευματικὸ κέρδος. Πολὺ
περισσότερη μάλιστα ὠφέλεια θὰ ἀποκτήσουμε ἀπὸ τοὺς πειρασμούς,
παρὰ ἀπὸ τὶς ἀνέσεις καὶ ἀπὸ τὴν καλοπέραση.
Ποτὲ λοιπὸν κι ἐμεῖς, νὰ μὴν ἀδημονοῦμε, ἐφόσον τώρα γνωρίζουμε, πόσο
κέρδος φέρνει στὸν ἄνθρωπο ἡ ὑπομονή. Ἐπίσης νὰ μὴν ἀντιπαθοῦμε,
ἀλλὰ νὰ συγχωροῦμε, ἐκείνους ποὺ μᾶς προκάλεσαν τὴ θλίψη καὶ τὸν
πειρασμό. Γιατί, κι ἂν ἀκόμα αὐτοὶ μας ἐπιβουλεύονται καὶ μᾶς
προκαλοῦν τὸν πειρασμὸ καὶ τὴ θλίψη, σκόπιμα καὶ μὲ τὴ θέλησή τους,
ὅμως αὐτό, σὲ τελευταία ἀνάλυση, τὸ ἐπιτρέπει ὁ Κύριος των πάντων.
Παραχωρεῖ ὁ Θεὸς νὰ πέσουμε στὸν πειρασμὸ καὶ τὴ θλίψη, γιατί
ἀποσκοπεῖ στὴν πνευματική μας ὠφέλεια. Γιὰ νὰ μπορεῖ δηλαδὴ νὰ μᾶς
χαρίσει στὸ τέλος, πλουσιοπάροχα, τὸ μισθὸ τῆς ὑπομονῆς.
Ἡ ὑπομονὴ καὶ ἡ εὐχαριστία, ποὺ λειτουργεῖται στὴν ψυχὴ τὸν καιρὸ τῶν
θλίψεων, τὴν εὐεργετεῖ πολὺ καὶ τὴ λυτρώνει ἀπὸ τὶς δικές της ἁμαρτίες.
Γιατί, ἂν τὸν Ἀπόστολο Παῦλο, τὸν θησαυρὸ καὶ δάσκαλο τῆς οἰκουμένης,
ἀνεχόταν ὁ Κύριος νὰ τὸν βλέπει νὰ πέφτει καθημερινὰ σὲ τόσες θλίψεις
καὶ πειρασμοὺς — ὄχι βέβαια ἀπὸ περιφρόνηση στὸν ἀθλητὴ τοῦ
πνεύματος, ἀλλὰ τὸν ἄφηνε στὰ βάσανα, γιὰ νὰ τοῦ αὐξήσει καὶ τὰ
στεφάνια— τί θὰ μπορούσαμε νὰ ποῦμε ἐμεῖς; Ἐμεῖς, ποὺ τὶς
περισσότερες φορὲς πέφτουμε στοὺς πειρασμοὺς καὶ στὶς θλίψεις, ὄχι ἀπὸ
φθόνο τοῦ Πονηροῦ, ἀλλὰ ἐξαιτίας τῆς δικῆς μας ἁμαρτίας; Μὲ τὴν λίγη
λοιπὸν τιμωρία μᾶς ἐδῶ, θὰ ἀξιωθοῦμε νὰ δεχθοῦμε τὴ φιλανθρωπία τοῦ
Θεοῦ καὶ νὰ βρεθοῦμε, τὴ φοβερὴ ἐκείνη Ἡμέρα τῆς Κρίσεως, μέτοχοί της
μερίδας τῶν σωσμένων.
Αὐτὰ λοιπόν, νὰ σκεπτόμαστε πάντα, ἀγαπητοί μου. Νὰ ἀντιστεκόμαστε
μὲ γενναιότητα σὲ καθετὶ λυπηρὸ καὶ ἐπώδυνο. Ὥστε νὰ μπορέσουμε νὰ
γλυτώσουμε ἀπὸ τὶς ἁμαρτίες μας καὶ νὰ ἀξιωθοῦμε τῆς φιλανθρωπίας
τοῦ Θεοῦ. Νὰ ἀξιωθοῦμε δηλαδή, νὰ ἀπολαύσουμε τὸν μισθὸ τῆς
ὑπομονῆς μας.
26
Κι αὐτὸ σημαίνει: Νὰ ἀξιωθοῦμε νὰ γίνουμε μέτοχοίτων αἰωνίων ἀγαθῶν,
μὲ τὴ Χάρη καὶ τὴ φιλανθρωπία τοῦ Κυρίου μᾶς Ἰησοῦ Χριστοῦ, στὸν
Ὁποῖο, μαζὶ μὲ τὸν Πατέρα καὶ τὸ Ἅγιο Πνεῦμα, πρέπει ἡ δόξα, ἡ δύναμη
καὶ ἡ τιμή, τώρα καὶ πάντοτε καὶ στοὺς αἰῶνες τῶν αἰώνων. Ἀμήν.
Πηγή: “H Άλλη Ὄψις”
